Tuesday 22 December 2009

Κι άλλη ανοιχτή συνάντηση

...μιας και οι μάζες αδημονούν. Η επόμενη ανοιχτή συνάντηση της ομάδας, λοιπόν, θα λάβει χώρα το Σάββατο 26 Δεκεμβρίου, στις 18:00, στο καφέ Dasein (Σολωμού 12, Εξάρχεια). Θέματα συζήτησης δεν έχουν αποφασιστεί.

Thursday 17 December 2009

ανοιχτή συνάντηση

Επόμενη ανοιχτή συνάντηση της ομάδας την Σάββατο 19 Δεκεμβρίου στις 18.00 στο καφέ Dasein (Σολωμού 12 - Πλατεία Εξαρχείων). Θέματα δεν έχουμε, φέρτε τα δικά σας σε ταπεράκι.

Thursday 3 December 2009

Για την εξέγερση του Δεκέμβρη

Από το βράδυ της 6ης Δεκεμβρίου 2008 η Αθήνα και δεκάδες άλλες πόλεις έζησαν για μερικές εβδομάδες πρωτόγνωρα για τη μεταπολιτευτική ιστορία τους γεγονότα. Η δολοφονία στα Εξάρχεια ενός 15χρονου παιδιού από έναν αστυνομικό στάθηκε αφορμή για να εκφραστεί, να διοχετευθεί και να αποτυπωθεί στους δρόμους η οργή, η αγανάκτηση, η απελπισία, αλλά και οι επιθυμίες, οι πόθοι και τα όνειρα ενός σημαντικού κομματιού της κοινωνίας και ιδιαίτερα της νεολαίας. Τα εξεγερτικά γεγονότα του Δεκέμβρη έμειναν χαραγμένα στη μνήμη μας κυρίως γιατί με την καινοφανή ένταση και με τις ριζοσπαστικές και αυθεντικές πλευρές τους προκάλεσαν μία, έστω και προσωρινή, ρωγμή στην απάθεια των ανθρώπων και οδήγησαν στην αναθέρμανση της συμμετοχής τους στο κοινωνικό γίγνεσθαι.

Το τραγικό γεγονός της δολοφονίας ακολούθησαν δεκάδες αυθόρμητες συγκεντρώσεις και πορείες τόσο στο κέντρο της Αθήνας όσο και στις πόλεις της επαρχίας, οι οποίες συνοδεύτηκαν από ένα εκρηκτικό ξέσπασμα βίαιων πράξεων και επεισοδίων με τις δυνάμεις της αστυνομίας. Η αδιέξοδη βία, στην οποία για πολλούς εξαντλήθηκε η ριζοσπαστικότητα των γεγονότων του Δεκέμβρη, είναι για μας το λιγότερο σημαντικό στοιχείο του. Όχι μόνο γιατί είμαστε αντίθετοι/ες με την πολιτική λογική που εκπροσωπεί, αλλά και γιατί με τον εγγενή θεαματικό και κυριαρχικό της χαρακτήρα περιορίζει τις ίδιες της δημιουργικές προοπτικές που ανοίγονται όταν ένα (έστω μειοψηφικό) μέρος του πληθυσμού ενεργοποιείται πολιτικά και διαδηλώνει, διαμαρτύρεται ή αμφισβητεί. Η βία ως χαρακτηριστικό στοιχείο της ίδιας της υπάρχουσας εξουσίας δεν αναμετράται στην πραγματικότητα με αυτήν, αλλά την επιβεβαιώνει και υπονομεύει τη δυνατότητα ανάπτυξης του λόγου και της διαβούλευσης, τη δυνατότητα διάνοιξης της δημόσιας σφαίρας μέσα στην οποία θα αμφισβητηθεί συστηματικά το υπάρχον σύστημα και θα προταθούν νέες μορφές οργάνωσης και νέες αξίες που θα το υπερβαίνουν.

Τις μέρες του Δεκέμβρη όμως οι δρόμοι και οι δημόσιοι χώροι καταλήφθηκαν από μαθητές οι οποίοι στεκόταν απέναντι στις διμοιρίες ή έκαναν επιθέσεις σε αστυνομικά τμήματα ζητώντας τη δική τους δικαίωση. Οι πολύμορφες δράσεις συνεχίστηκαν με καταλήψεις σχολείων, πανεπιστημιακών σχολών, δημόσιων κτιρίων, πολιτιστικών κέντρων, δημαρχείων, με ανοιχτές συνελεύσεις, με συγγραφή πληθώρας συνθημάτων, προκηρύξεων και κειμένων. Οι παρεμβάσεις σε ραδιοφωνικούς σταθμούς, στο δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ, οι ολιγόλεπτες διακοπές παραστάσεων σε θέατρα και στο Μέγαρο Μουσικής, οι συνελεύσεις σε διάφορους δήμους, οι συναυλίες και οι γιορτές δρόμου έξω από τη λυρική σκηνή έδωσαν έναν τόνο και μια διάθεση για άνοιγμα της εξέγερσης και προς ευρύτερα κομμάτια της κοινωνίας.

Ο ριζοσπαστικός χαρακτήρας των γεγονότων οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη συμμετοχή ενός σημαντικού κομματιού των μαθητών των νέων αλλά και ατόμων, μη πολιτικοποιημένων μέχρι τότε, στις κινητοποιήσεις. Ένα ετερόκλητο πλήθος ανθρώπων εισέβαλλε όχι μόνο στους δρόμους και τις πλατείες αλλά και σε ανοιχτές συζητήσεις και αντιπαραθέσεις, σε μαζικές συνελεύσεις, δηλαδή δραστηριότητες που ανήκουν σε αυτό που ονομάζεται δημόσια σφαίρα. Άνθρωποι καταπιεσμένοι, περιθωριοποιημένοι, κυνηγημένοι, απογοητευμένοι, ξενερωμένοι, αηδιασμένοι πλημμύρισαν τους δημόσιους χώρους, τους γέμισαν με φωνή τους, την αγωνία τους, τη λύπη, τη χαρά τους.

Οι μαθητικές δράσεις χαρακτηρίστηκαν από καυστικό χιούμορ και πρωτοφανή ευρηματικότητα και ακουμπούσαν σε έναν κοινό παρανομαστή: μια υπόρρητη αλλά σαφή κριτική στην ασφυκτική σχολική καθημερινότητα, στις εξετάσεις, στα φροντιστήρια, στην εντατικοποίηση, στην απουσία ελεύθερου χρόνου. Μια αμφισβήτηση συνολική του εκπαιδευτικού συστήματος, των σχέσεων των παιδιών με τους δασκάλους και με τους γονείς τους. Αναδύθηκε μία ριζική κριτική αυτής της κοινωνίας, που δε χωράει στα καθιερωμένα οικονομίστικα σχήματα ανάλυσης που χρησιμοποιούνται κατά κόρον από τον τύπο ή τους πολιτικούς. Δεν είναι τυχαία άλλωστε η σχεδόν αυτόματη γεωγραφική εξάπλωση των διαδηλώσεων σε όλη τη χώρα. Στο δρόμο συσπειρώθηκαν άτομα από όλα τα κοινωνικά στρώματα και όλες τις περιοχές, μαθητές στις πόλεις αλλά και σε μικρά χωριά ή σε απομακρυσμένα νησιά.

Αυτό που αγαπήσαμε πιο πολύ στο Δεκέμβρη ήταν χωρίς αμφιβολία η ρήξη με το καθεστώς της απάθειας, η εξωστρέφεια των διαδηλωτών, η χρήση της δημιουργικής φαντασίας τους. Όλοι μας βγήκαμε «μετατοπισμένοι/ες» από αυτά τα γεγονότα. Ως διαδηλωτές, ως παιδιά, ως γονείς, ακόμα και ως μη συμμετέχοντες, ως απλοί αναγνώστες εφημερίδων και τηλεθεατές. Ακούσαμε, μιλήσαμε, ανταλλάξαμε βλέμματα με το διπλανό μας. Το σπάσιμο της κανονικότητας, της νωχελικότητας, της βαρεμάρας το διαδέχτηκε ένας αυθορμητισμός και μια ζωντάνια. Η αίσθηση ότι κάτι συμβαίνει, ότι κάτι γίνεται, ότι έχουμε δύναμη και ότι περπατώντας στους δρόμους όλα είναι δυνατά.

Με το ξέσπασμα του κόσμου και τις συνεχιζόμενες συγκεντρώσεις, άλλαξε άρδην η ατζέντα και η επικαιρότητα τόσο στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, όσο και στο Ίντερνετ, αλλά και στους χώρους εργασίας, διασκέδασης και μέσα στις οικογένειες. Όλοι εμείς που ορμήσαμε στους δρόμους, αρχίσαμε να κοιταζόμαστε στα μάτια, να συζητάμε οι ίδιοι για τις ζωές μας. Το λόγο δεν τον παρήγαγαν πια οι «ειδικοί» αλλά τα δεκάδες ανώνυμα κείμενα, τα σκίτσα, οι προκηρύξεις των καταλήψεων, τα συνθήματα στα χείλη μας. Ο ξύλινος λόγος έγινε ξαφνικά εύπλαστος και ποιητικός. Ο Δεκέμβρης ήταν ένα μήνας γοητείας. Γοητεία που ξεδιπλώθηκε κυρίως με την έκρηξη και την ομορφιά μιας απελευθερωμένης γλώσσας.

Έπειτα από τις πρώτες εβδομάδες άρχισε μια υποχώρηση των κινητοποιήσεων. Για μία περίοδο υπήρξαν κινήσεις αλληλεγγύης στους δεκάδες προφυλακισμένους, χωρίς όμως μεγάλη συμμετοχή. Στην Αθήνα συνεχίστηκε το πείραμα των συνελεύσεων σε κάποιους δήμους ενώ έγιναν και αξιόλογες προσπάθειες για αυτοδιαχειριζόμενους χώρους (πάρκα, πολιτιστικά στέκια), κάποιες από τις οποίες συνεχίζονται έως σήμερα.

Tο Δεκέμβρη τον ακολούθησε μια επιστροφή στην κανονικότητα. Ωστόσο, αυτό που έμεινε ως ελπίδα για το μέλλον είναι οι εμπειρίες και τα βιώματα που έχουμε από τη συμμετοχή στα γεγονότα. Είναι η δυνατότητα να σκεφτούμε αλλιώς, να πράξουμε αλλιώς, να βρούμε καινούριες κατευθύνσεις για τη σκέψη και τη συμμετοχή στο κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι. Είναι η διάθεση να ξεφύγουμε από τη μιζέρια και την κενότητα, να χειραφετηθούμε. Είναι η όρεξη για πειραματισμούς και για επαναξιολόγηση των υφιστάμενων αξιών και προτύπων. Είναι το θάρρος ώστε να μπορούμε να ξεπερνάμε τους φόβους μας.

Τελικά, το καλύτερο μάθημα το δώσαμε οι ίδιοι/ες στους εαυτούς μας. Αυτό που μένει είναι να συνεχίζουμε να ανοίγουμε μόνοι/ες μας το δρόμο. Να σχεδιάζουμε εμείς την επόμενη μέρα. Να πνίξουμε την παθητική ρουτίνα της καθημερινότητας με ενεργητικές καθημερινές δράσεις. Να μετατρέπουμε το μίσος για αυτά που βλέπουμε, σε πάθος για αυτά που ονειρευόμαστε. Να σκεφτόμαστε όχι με όρους εκδίκησης, αλλά διεκδίκησης. Να αμφισβητούμε τα αδιαμφισβήτητα, να κάνουμε τις σταθερές μεταβλητές, να παθιαζόμαστε για τα κοινά ζητήματα.

Tuesday 1 December 2009

ανοιχτή συνάντηση

Επόμενη ανοιχτή συνάντηση της ομάδας την Σάββατο 5 Δεκεμβρίου στις 18.00 στο Αθηναϊκό Καφενείο (Σόλωνος, πίσω από το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων).

Θα κάνουμε μια αποτίμηση (ένα χρόνο μετά) των γεγονότων του Δεκέμβρη του '08 και μια εκτίμηση των εξελίξεων που μπορεί να σηματοδοτήσει για την άνοδο ή την πτώση της ακροδεξιάς η εκλογή Σαμαρά στη Νέα Δημοπρασία.