tag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post7061354585904755237..comments2024-01-05T07:54:28.161+02:00Comments on ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ή ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ: Για το ρατσισμόΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ή ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑhttp://www.blogger.com/profile/15690215720147642047noreply@blogger.comBlogger6125tag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-55039313038630744372012-05-08T12:22:34.481+03:002012-05-08T12:22:34.481+03:00μπράβο πιαδιά! εξαιρετικό κείμενο!μπράβο πιαδιά! εξαιρετικό κείμενο!Anonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-72881665125037467102007-07-22T13:36:00.000+03:002007-07-22T13:36:00.000+03:00Κι εγώ άργησα ν' απαντήσω, γιατί, επειδή ουσιαστικ...Κι εγώ άργησα ν' απαντήσω, γιατί, επειδή ουσιαστικά συμφωνούμε, θεώρησα ότι δε χρειάζεται. Μια διευκρίνιση μόνο. Το παράδειγμά σου (το τελευταίο, περί των Εβραίων της Ισπανίας), όπως και άλλες πολλές ανάλογες περιπτώσεις, θα μπορούσαν να εξηγηθούν ως μορφές συγκεκαλυμμένου ρατσισμού, δεδομένου ότι υπάρχει το στοιχείο της υποκρισίας. Κάτι ανάλογο με αυτούς που λένε να πετάξουμε έξω τους μετανάστες, ενώ ξέρουν ότι στις χώρες τους ψωμολυσσάνε. Αυτοί οι τύποι επισήμως θα δηλώνουν απλοί εθνικιστές, όπως ο Le Pen που λέει "αγάπώ και σέβομαι όλους τους λαούς, αρκεί ο καθένας να είναι στη χώρα του". Το θέμα είναι πάντοτε να βλέπουμε πότε γίνεται το "πέρασμα" απ' τον εθνικισμό στις καθεαυτό ρατσιστικές συμπεριφορές.<BR/><BR/>ΝίκοςAnonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-44043288662424827402007-07-20T21:07:00.000+03:002007-07-20T21:07:00.000+03:00Απαντώ κάπως καθυστερημένα -και δυστυχως κάπως βια...Απαντώ κάπως καθυστερημένα -και δυστυχως κάπως βιαστικα- μίας και δεν έχω ίντερνετ. Στο παράδειγμα με την ΕΣΣΔ δεν υπονοώ πως το ζητούμενο είναι η φυσική εξόντωση της γραφειοκρατίας. Επίσης συμφωνώ οτι ο τρόπος με τον οποίο ο Καστορίάδης εμβαθύνει στα ζητηματα με τα οποία καταπιάνεται, εξετάζοντας τα απο σκοπία φιλοσοφική, ψυχαναλιτική, κοινωνιολογική, ανθρωπολογική, είναι το στοιχείο εκείνο που καθιστά το έργο του ιδιαίτερα συμαντικό και καινοτόμο. Επομένως θεωρώ την προσέγγιση που κάνει στο ζήτημα του ρατσισμού, ξεφευγοντας απο την πεπατημένη και επικρίνοντας την παρωχημένη μαρξίζουσα αντίληψη που αντιμετωπίζει το ρατσισμό ως απόρροια του καπιταλισμού, εύστοχη και οξυδερκή. Επί της ουσίας δεν νομίζω πως έχω κάποια κεντρική διαφωνία με τα όσα γράφετε στο κείμενο σας, απλα δημιουργείται μια συγχιση απο το γεγονός ότι, η έννοια την οπόια επεξεργάζεστε έχει ,όπως ξέρετε, πιο διευρυμένη σημασία στην καθημερινή της χρήση. Και βέβαια εκτός αυτού η διάκριση ανάμεσα στην απόπειρα μεταστροφρής το άλλου και την επιδίωξη της φυσικής του εξόντωσης ενίοτε δεν είναι και όσο απλή υπόθεση. Ένα παράδειγμα κάπως τραβηγμένο ίσως, αλλά νομίζω χαρακτηριστικό: Στη Ισπανία πολές περιοχές έχουν να επιδείξουν στο πεδίο της γαστρονομίας σπεσιαλιτέ με κύριο συστατικό το χοιρινό. Αυτο συμβαίνει γιατι κατα την περίοδο της παντοδυναμίας της ιεράς εξέτασης η εβραίοι διώκονταν και τους δινόταν η δυνατότητα να επιλέξουν αν θέλουν να καούν στην πυρά η να βαπτιστούν Χριστιανοί. Όταν επέλεγαν το δεύτερο όμως, πολύ συχνά κατέλειγαν να καίγονται ως αιρετικοι τη φορά αυτή, καθώς κρινοταν οτι ο τρόπος ζωής τους δεν συμβάδιζε με τις επιταγές της νέας τους θρησκέιας παρότι ετρωγαν χοιρινό για να πείσουν τον περίγυρο για την ειλικρινή μεταστρφή τους. Με άλλα λόγια αυτό που θελω να πω είναι, πως δεν μπορούμε να πούμε στην προκειμένη περίπτωση με βεαιότητα εαν ο πραγματικός στόχος της καθολικής εκκλησίας ήταν ο προσυλητισμός ή εαν αυτός απλα αποτέλεσε την πρόφαση για την υποκινούμενη απο το ασβεστο αντισημιτικό μίσος εξολόθρευση του εβραικού πληθισμού.<BR/><BR/>ΣτέφανοςAnonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-55281147267594158152007-07-17T00:16:00.000+03:002007-07-17T00:16:00.000+03:00Να πω και κάτι ακόμη, πιο φιλοσοφικό, αλλά με πολύ...Να πω και κάτι ακόμη, πιο φιλοσοφικό, αλλά με πολύ μεγάλη σημασία. Γενικώς δε νομίζω ότι ο Καστοριάδης έγραφε ποτέ κάτι με σκοπό να τραβήξει την προσοχή ή οτιδήποτε τέτοιο. Εν προκειμένω μάλιστα, η διάκριση που εισηγείται σχετικά με το ζήτημα του ρατσισμού, όχι μόνο δεν είναι ευκαιριακή και τυχαία, αλλά πηγάζει από τις βασικές ψυχαναλυτικές του ιδέες και από την μεγάλη διόρθωση που επιφέρει στον Freud ως προς το ζήτημα του «πρωταρχικού ναρκισσισμού» και της μετουσίωσης. Το ζήτημα είναι λεπτό, γιατί κι ο μαλάκας (με τη φιλική έννοια, μη το δει κανένας τρίτος και με παρεξηγήσει) ο Καστοριάδης, σε πολλά ζητήματα, επιφέρει σημαντικές αλλαγές χωρίς να το δηλώνει ρητά. Κι έτσι πρέπει εμείς να μυρίσουμε τα νύχια μας. Στην παρούσα περίπτωση όλα ξεκινούν από την εμβάθυνση που επιφέρει στη φροϋδική θεωρία σε ό,τι αφορά στα δύο παραπάνω σημεία. Στην πραγματικότητα βέβαια πρόκειται για ένα και ενιαίο ζήτημα του οποίου οι δύο άκρες είναι από τη μια η πρωταρχική κατάσταση, όπως περιγράφεται στο «Άτομο και το πράγμα» κι απ’ την άλλη η θεωρία του της μετουσίωσης. Ο Freud έχει «μαύρη τρύπα» σχετικά με το ζήτημα της μετουσίωσης –το επαναλαμβάνει πολύ συχνά ο Καστοριάδης, δικιά του είναι η έκφραση- κι αυτό έχει να κάνει, εν μέρει, με το ότι δεν φτάνει στο αναγκαίο βάθος σε ό,τι αφορά στο θέμα του λεγόμενου «πρωταρχικού ναρκισσισμού». Για τον Καστοριάδη δεν πρόκειται απλώς για έναν πρωταρχικό ναρκισσισμό, αλλά για την πρωταρχική κατάσταση απόλυτου σολιψισμού και αυτισμού. Μόνο αυτή η εμβάθυνση των αυτιστικών ιδιοτήτων του «πρωταρχικού ναρκισσισμού» -σε συνδυασμό φυσικά με όλη τη θεωρία περί της κοινωνικής θέσμισης και κατασκευής του ατόμου, η οποία λείπει από τον Freud- μπορεί να φέρει στο φως το βαθύ μίσος του πρωταρχικού ασυνειδήτου προς το κοινωνικώς κατεργασμένο κομμάτι της ψυχής και κυρίως προς το Εγώ (που βρίσκεται στη μέση).<BR/><BR/>Στο σημείο αυτό νομίζω ότι υπάρχει μια ριζική καινοτομία, διότι η παραδοσιακή επαναστατική θεωρία που βλέπει τα πράγματα ψυχαναλυτικώς (σουρεαλισμός, φροϋδομαρξισμός, Εμπειρίκος κλπ) στέκεται μόνο στον μαζοχισμό του Εγώ που έχει να κάνει με τη σχέση του με το Υπερεγώ. Κι έτσι στόχος της απελευθέρωσης θεωρείται η άρση της κυριαρχικότητας του Υπερεγώ. Ο Καστοριάδης όμως φέρνει στο φως τη βαθύτερη και μάλλον πρωταρχικότερη σύγκρουση του Αυτό με το Εγώ, υπό τη μορφή του μίσους του πρώτου προς το δεύτερο. Γι’ αυτό επιμένει τόσο πολύ και στα περί θνητότητας. Δεν είμαι βέβαια και απολύτως σίγουρος για όλα αυτά, καθώς δεν είμαι και κανένας μεγάλος γνώστης της ψυχανάλυσης. Ελπίζω ότι στο συλλογικό βιβλίο περί Καστοριάδη που πρέπει να βγαίνει αυτές τις μέρες από το Ύψιλον, το κείμενο του Στεφανάτου που περιέχεται θα είναι κάπως διαφωτιστικό. Γενικώς δεν υπάρχει κανένας που να κάνει σοβαρή δουλειά σχετική με τη σκέψη του Καστοριάδη. Εν πάση περιπτώσει, αυτό που έχει σημασία είναι ότι η θεωρία του Καστοριάδη περί ρατσισμού είναι συνέπεια όλων αυτών των αλλαγών –ή τουλάχιστον της σκέψης του γύρω απ’ αυτά τα ζητήματα- και γι’ αυτό νομίζω πως δεν πρέπει να την αντιμετωπίζουμε βεβιασμένα. Αυτό που τίθεται πάντοτε –και εν προκειμένω- είναι το πρόβλημα της ενότητας της σκέψης του Καστοριάδη: αν την ερμηνεύουμε απλώς με όρους πολιτικής φιλοσοφίας, δεν είναι δυνατόν να την κατανοήσουμε (σε όλο της το εύρος και το βάθος).<BR/> <BR/>Νίκοςimaginaire radicalhttps://www.blogger.com/profile/07641361026165088758noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-81951522734239910642007-07-16T23:41:00.000+03:002007-07-16T23:41:00.000+03:00Καταρχήν ένα σχόλιο πάνω στη σύγχρονη πολιτική κατ...Καταρχήν ένα σχόλιο πάνω στη σύγχρονη πολιτική κατάσταση: τρεις μέρες καθόμασταν σα μαλάκες στο Αντιρατσιστικό με τα κείμενά μας –και ειδικά αυτό που το γράψαμε μ’ αυτή την ευκαιρία- στο τραπεζάκι κι ο μόνος που έκανε σχόλιο είσαι εσύ, Στέφανε, που ούτως ή άλλως έχουμε επαφή. Φοβερή κατάσταση...<BR/>=)<BR/><BR/>Εν πάση περιπτώσει, περνώ στο καθεαυτό ζήτημα. Ως προς το πρώτο σου ερώτημα, θα έλεγα ότι οι προσηλυτιστικές και ενσωματωτικές λογικές δεν είναι ρατσιστικές. Γενικώς νομίζω ότι το σχήμα του Καστοριάδη είναι σωστό. Αυτό που ίσως δημιουργεί πρόβλημα -και τις δικές σου αμφιβολίες, αν σε αντελήφθην σωστά-, είναι ότι τόσο στον ρατσισμό όσο και στις προσηλυτιστικού χαρακτήρα ιδεολογίες υπάρχουν τα χαρακτηριστικά στοιχεία της ετερονομίας με πρώτο και καλύτερο την αδυναμία αποδοχής του Άλλου. Απλώς νομίζω ότι διαφέρει το «εύρος» αυτής της αδυναμίας, πράγμα εξάλλου που οδηγεί και σε διαφορετικά αποτελέσματα στο πρακτικό επίπεδο: ο ρατσιστής δεν αντέχει στην ιδέα του Άλλου τόσο πολύ, ώστε να το θεωρεί αμετάβλητο. Ο εθνικιστής από την άλλη –ή ο θρησκευόμενος, ο πατριώτης κλπ- προσπαθεί να εξουδετερώσει τον Άλλο διά της ενσωμάτωσης. Νομίζω ότι μεταξύ των δύο περιπτώσεων υπάρχει διαφορά στο «επίπεδο» του διανοητικού εγκλεισμού. Ας πούμε ότι ο εθνικιστής έχει κάποια ψήγματα ανθρωπιάς, σε αντίθεση με τον ρατσιστή του οποίου το πουλί είναι τόσο μικρό που δεν του επιτρέπει να ανεχτεί την ύπαρξη του αντικειμένου του μίσους του. Αυτά τα ψήγματα ανθρωπιάς είναι που επιτρέπουν στον εθνικιστή να αντιληφθεί τον Άλλον τουλάχιστον ως άνθρωπο που μπορεί να μεταστραφεί. Ο ρατσιστής του αρνείται ακόμη και το θεμελιώδες δικαίωμα του να είναι άνθρωπος. Όπως κάτι αφρικανικές φυλές που, αν νικήσουν στη μάχη, πάνε και δολοφονούν επιμελώς όλους τους αιχμαλώτους και τους επιζήσαντες του αντιπάλου. Εκεί ο εγκλεισμός είναι τόσο μεγάλος που δεν υπάρχει κανένα είδος στοιχειώδους –στοιχειωδέστατης- ανθρωπιάς, συμπόνιας, υπαρξιακής αλληλεγγύης –δεν ξέρω πως αλλιώς να το θέσω.<BR/>Ως προς το παράδειγμα με τη Σοβιετική Ένωση. Όταν λες "εξάλειψη", εννοείς φυσική εξόντωση; Γιατί αλλιώς φυσικά συμφωνώ. Δεν έχω αυταπάτες: φυσικά και ο Στάλιν ή ο Λένιν είναι «μη μεταστρέψιμοι». Αυτό όμως δε σημαίνει ότι πρέπει να τους σκοτώσουμε. Γιατί εμείς δεν τους θεωρούμε κατώτερους ή οτιδήποτε τέτοιο. Εκτός κι αν το θέτεις με όρους μίσους, πράγμα με το οποίο διαφωνώ καθέτως. Το μίσος κι η βία είναι εξορισμού εκτός πολιτικής. Αν εννοείς απλώς την ανατροπή του καθεστώτος τους, δε βλέπω που διαφωνούμε (γι' αυτό έκανα τις υποθέσεις περί μίσους και φυσικής εξόντωσης).<BR/><BR/>Νίκος (ΑήΒ)imaginaire radicalhttps://www.blogger.com/profile/07641361026165088758noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-73856636844686531862007-07-16T20:29:00.000+03:002007-07-16T20:29:00.000+03:00Διαβάζοντας το κείμενο σας μου γεννήθκαν ορισμένα ...Διαβάζοντας το κείμενο σας μου γεννήθκαν ορισμένα ερωτήματα. Δεν ξέρω κατα ποσο αυτή η διακριση την οποία εισάγει ο Καστοριάδης, για να δώσει έμφαση στα γραφόμενα του κατα τη δική μου εντύπωση και στην οποία αναφέρεστε,αποτελεί ένα σχήμα που μπορεί να σταθεί σε κάθε περίπτωση. Για παράδειγμα η ενσωμάτωση των διαφόρων εθνοτικών μειωνωτήτων που κατοικόυσαν ανα την ελληνική επικράτια και οι οποίες απόλεσαν την ταυτότητα τους ως αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας, νομίζω πως συνιστά ρατσιστική αντιμετώπιση, έστω και αν -ή και ακριβώς για το λόγο αυτό- επιδίωξη στην προκείμένη περίπτωση ήταν η αφομίωση και ο προσυλητισμός τους. Το ίδιο θα μπορούσε να ειπωθεί -χωρίς καμία διάθεση εξισωσης- και για αυτό που συντελείται σήμερα στην Αυστρία για παράδειγμα -δίχως να είναι αυτή η μόνη ευρωπαική χώρα οπου συμβαίνει κάτι τέτοιο- όπου οι μετανάστες και οι πρόσφυγες υποχρεούνται να παρακολουθούν μαθήματα γλώσσας και ιστορίας, για να δώσουν στη συνέχεια εξετάσεις, βάσει των αποτελέσμάτων των οποίων κρίνεται η χωρήγηση άδειάς παραμονής ή πολιτικού ασυλου. Νομίζω πως και στις δύο περιπτώσεις έχουμε να κάνουμε με ρατσιστική αντιμετώπιση, μιας και ο "άλλος" πρέπει να γίνει κάτι άλλο απο αυτό που είναι, ώστε να καταστει αποδεκτός. Αντίστροφα δεν είμαι βέβαιος κατα ποσο ένας αντικαθεστωτικός στην ΕΣΣΔ, φερ'ειπείν, θα μπορούσε να θεωρηθεί ρατσιστής εαν επεδίωκε την εξάληψη της γραφειοκρατίας ως κυρίαρχης τάξης, αμφιβάλοντας δικαιολογημένα για την πιθανότητα μεταστροφής της. Δεν ξέρω αν ακουσιως παρερμεινεύω τα γραφόμενα σας, αν υπάρχει κάτι που δεν πολυκατάλαβα. Σε κάθε περίπτωση θα με ενδιέφετε η άποψη σας. <BR/><BR/>Στέφανος απο ΚέρκυραAnonymousnoreply@blogger.com