tag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post3973970868109395651..comments2024-01-05T07:54:28.161+02:00Comments on ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ή ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ: Ανοιχτή επιστολή στην ομάδα Terminal 119ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ή ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑhttp://www.blogger.com/profile/15690215720147642047noreply@blogger.comBlogger23125tag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-16589195025363134782008-12-04T13:25:00.000+02:002008-12-04T13:25:00.000+02:00Πολλά και φλέγοντα τα ζητήματα που τέθηκαν επί τάπ...Πολλά και φλέγοντα τα ζητήματα που τέθηκαν επί τάπητος...<BR/>Από τη σύγχιση που γενά η ιδεολογική κατρακύλα της ομάδας terminal, έως το πρόσφατο φοιτητικό κίνημα, από τον καστοριάδη και τον φωτόπουλο, έως την ανυπαρξία χειραγώγησης των δυτικών κοινωνιών, από τον κάτμαν και την ανίτα έως έως έως....<BR/> Πιστεύει κάποιος σύμφωνα με μια προσέγγιση μακριά από διαλεκτικές τσαρλατανισμού, ότι δεν υπάρχει στη δύση σχεδιασμός χειραγώγησης των μαζών; Τότε το lifestyle είναι απλά και μόνο παιδικό πάρτυ που είμαστε, (εάν και εφόσον θέλουμε) όλοι καλεσμένοι... <BR/> Σαν κίνηση εντυπωσιασμού διακρίνετε η ενασχόληση της συλλογικότητας terminal, με το "πλευρικό σύμπτωμα" και όχι σαν αυτό που είναι: μια καραμπινάτη εγχώρια παραγωγή (με τα όποια μέσα διαθέτει), άρνησης της βιομηχανίας θανάτου των ναζί. Όπως επίσης και η ανεπάρκεια του α/α χώρου, που μην έχοντας τίποτα καλύτερο να κάνει, ανοίγει "βεντέτες" με τους ντόπιους ναζί. Και μάλιστα αυτές οι απόψεις να συνοδεύονται με έννοιες που περιέχουν πολεμικές ολοκληρωτισμού και που δυστηχώς(;) δημιουργεί (για τους σχολιαστές), έναν πόλο έλξης για μυριάδες άλλους. <BR/> Από τη μία πλευρά στηλιτεύετε (και σωστά) η προσπάθεια να πάρει θέση η αστική δικαιοσύνη απέναντι σε ζητήματα "πλευρικών συμπτωμάτων", και από την άλλη αποθεώνετε η θεμελιωδέστερη αστικοδημοκρατική κατάκτηση της ελευθερίας του λόγου και της συνείδησης. Ή αλλιώς και με τον αστυφύλαξ και με τον χωροφύλαξ...<BR/> Αλλά και λίγο παρακάτω δεν θα πρέπει να τραβάμε και κανένα ιδιαίτερο ζόρι με "ηθοποιούς" που "παίζουν" σε "ταινίες" πορνογραφικό περιεχομένου, εάν και εφόσον υπάρχει η ρητή συγκατάθεση των ενηλίκων συμετεχόντων, πώς ναι το χόμπι μας είναι να πηδιόμαστε προς τέρψην του συμπαθούς κοινού της κλειδαρότρυπας. Και ηθικά κολάσιμες τελικά οι όποιες απαγορεύσεις τόσο για την ανεξέλεγκτη πορνογραφία, όσο και για πονήματα (sic), τύπου mein kampf. <BR/>Όσο γενικόλογες άρα και ελλειπέστατες είναι αυτές οι απόψεις, άλλο τόσο ανεπαρκείς και σκοτεινες είναι οι απόψες που χαρακτηρίζουν την ανθρωπότητα σαν ένα όλον, που σαν τέτοιο διαθέτει την κριτική ικανότητα να αντιληφθεί και να επεξεργαστεί τις πολύπλοκες έννοιες και άρα μέσω μιας αναλυτικής (δεδομένης) διαδικασίας μπορεί να καταλήξει σε μανιχαιστικές απλουστεύσεις του τί είναι καλό και τί όχι. Νομοτελειακά μπορούμε να απαντήσουμε ότι μεσα στη πολυπλοκότητα της ανθρώπινης σκέψης μπορεί να την διαθέτει (την ικανότητα), αλλά επίσης μπορεί και να μην την διαθέτει, μπορεί να την κατακτήσει αλλά επίσης μπορεί και να την αγνοήσει, μπορεί να συλλογικοποιηθεί αλλά επίσης μπορεί και να ιδιοτεύσει στη χρυσή αρένα του ό,τι φάμε ό,τι πιούμε... Και γιατί τελικά ρε μάγκες το συλλογικό υποσυνείδητο μιας ολόκληρης κοινωνίας (της γερμανικής εν προκειμένο) δεν αντιστάθηκε σε ιδέες ολοκληρωτισμού, παρά τυφλά και με συνολική απουσία αναλυτικής διαδικασίας ακολούθησε τον φύρερ της; Μήπως άραγε για το λόγο που αναφέρετε πώς, "ο άνθρωπος έχει ψυχή και ριζική φαντασία: ότι είναι δηλαδή ένα όν για το οποιό τα αντικείμενα του έξω κόσμου δεν έχουν θέση ερεθίσματος παρά μόνο στο βαθμό που ο ίδιος τους επιτρέπει να επιδρούν πάνω του". Τότε το αποτέλεσμα ολοκληρωτισμών δεν περνάει μεσα από κανένα γκέμπελς και κατ' επέκταση ιδεολογικών οπλοστασίων, αλλά είναι μια ανεπηρέαστη τοποθέτηση που βγαίνει μέσα από τον ψυχικό κόσμο μιας κοινωνίας και εκφράζει το "φαντασιακό ανεκπλήρωτο": Ναι λοιπόν οι εβραίοι έπαθαν ό,τι τους άξιζε γιατί ήταν αυτό που ήταν, οι γυναίκες αντικείμενα (αφού συμφωνούν...), μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επιβεβαίωση του πατριαρχικού μοντέλου και το "πλευρικό σύμπτωμα" μπορεί με χαρακτηριστική άνεση και ευκολία να αρνείτε ότι πραγματοποιήθηκε το έγκλημα των εγκλημάτων. Τότε την επόμενη φορά που θα υπάρξουν πογκρόμ στο αιγάλεω και στον αγ. παντελεήμονα απέναντι σε μετανάστες θα πρέπει τα κοπρόσκυλα να αφεθούν στο θεάρεστο έργο τους ώστε να μην υπάρχει η μέγγενη της απαγόρευσης επάνω τους, ώστε αναπόσπαστοι να εκφράσουν το "φαντασιακό" απωθημένο τους έστω και άν είναι... λανθάνων.<BR/><BR/> Βαριέμαι να συνεχίσω. Δεν βρίσκω κάτι να με έλκει.Μιχάληςhttps://www.blogger.com/profile/06015894194131092716noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-35653202265801623192007-10-10T17:29:00.000+03:002007-10-10T17:29:00.000+03:00Εντάξει, Αχιλλέα, δικαιολογείσαι λόγω αυξημένου φό...Εντάξει, Αχιλλέα, δικαιολογείσαι λόγω αυξημένου φόρτου εργασίας -είσαι σε καλό δρόμο τώρα με τη Φαντασιακή =)<BR/><BR/>Επί τη ευκαιρία, προς περαιτέρω διασάφηση αυτών που είπα προηγουμένως περί του οικονομισμού, αναφέρω το εξής: υπάρχει ένα βιβλίο των Boltanski και Chiapello, Το νέο πνεύμα του καπιταλισμού,του οποίου η βασική ιδέα είναι ότι η κριτική της "αριστεράς" (με την ευρεία έννοια) στον καπιταλισμό υπήρξε δύο ειδών. Απ' τη μια μεριά υπήρξε η καταξοχήν κοινωνική κριτική κι απ' την άλλη το είδος κριτικής που οι συγγραφείς την αλλούν "atriste", δηλαδή μποεμοεστέτ και αισθητικίζουσα. Πρόκειται για την κριτική που ασχολείται με την κουτλούρα κλπ. Σε αυτή την κατηγορία εντάσσουν και τον Καστοριάδη και τον κατηγορούν -με όλους τους υπόλοιπους της ίδιας κατηγορίας- ότι οι κριτικές τους ήταν επιφανειακές και ότι ο καπιταλισμός τις ενσωμάτωσε, περνώντας έτσι σ' ένα νέο στάδιο (δεν το έχω το εν λόγω βιβλίο, αλλά το αναφέρουν και του κάνουν κριτική ο J.-L. Prat, Introduction a Castoriadis και ο P. Caumieres, Castoriadis: le projet d' autonomie). Νομίζω ότι το φαντασιακό του Φωτόπουλου είναι πολύ συγγενές με αυτό των Boltanski και Chiapello. <BR/>Γενικά είναι η ουσία του οικονομισμού. Επίσης, εδώ στην Ελλάδα υπάρχει η ομάδα Blaumachen τα μέλη της οποίας ήταν, μαζί με αυτούς του Τέρμιναλ, κομμάτι της ομάδας Τρίστερο απ' τη διάπσαση της οποίας προέκυψαν το Τέρμιναλ και το Μπλάουμαχεν. Αυτοί λοιπόν, πωρωμένοι μαρξιστές, κάνουν κριτική στο Τέρμιναλ επειδή, αντί να ασχολείται κυρίως και μόνο με την οικονομική εκμετάλλευση, μιλάει για "φαντασιακό" κλπ. Ιδού το σάιτ τους: http://www.blaumachen.gr/blaumachen/index.php. Δεν είναι επίσης τυχαίο που τον Φωτόπουλο τον έχει και ο Βήχος, γνωστός τροτσκιστής και συκοφάντης του Καστοριάδη, στο σάιτ του και δημοσιεύει κείμενά του.Anonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-81577005715190018412007-10-10T06:42:00.000+03:002007-10-10T06:42:00.000+03:00Νικο,ευχαριστω για το link.το κατευαζω παραυτα.Συγ...Νικο,<BR/><BR/>ευχαριστω για το link.<BR/>το κατευαζω παραυτα.<BR/>Συγνωμη που δεν εχω απαντησει ακομη στο τελευταιο σου post, αλλα<BR/>προσπαθουσα να τελειωσω την "ελληνικη ιδιαιτεροτητα...", και τωρα αποφασισα να ξεκινησω επιτελους τη "φαντασιακη θεσμιση..." οποτε διαβαζω προς το παρον. θα επανερφω με πολλες ερωτησεις ;-)<BR/><BR/>ΑχιλλεαςAnonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-50204228296891430762007-10-07T17:39:00.000+03:002007-10-07T17:39:00.000+03:00Να υπενθυμίσω επίσης, συμπληρώνοντας τον Μιχάλη, ό...Να υπενθυμίσω επίσης, συμπληρώνοντας τον Μιχάλη, ότι η εν λόγω συνέντευξη έχει δημοσιευθεί στο βιβλίο στο οποίο παραπέμπουμε στην τελευταία υποσημείωση του κειμένου μας στο αρχικό ποστ. Το μόνο πρόβλημα -βασικότατο ως προς ό,τι συζητάμε εν προκειμένω- είναι ότι η κα Παπαδοπούλου δεν έκρινε αναγκαίο να περιλάβει στο βιβλίο της το κομμάτι όπου ακριβώς ο Καστοριάδης μιλάει για τη στάση του απέναντι στις φιλελεύθερες ολιγαρχίες, σε σύγκριση μ' αυτήν απέναντι στην τότε Ρωσία. Είναι γενικώς μεγάλο πρόβλημα αυτό, καθώς ο δεύτερος τόμος του Μπροστά στον πόλεμο, που έμεινε δυστυχώς ανολοκήρωτος, θα ασχολιόταν ακριβώς μ' αυτό το ζήτημα: "Μπορούμε και πρέπει να υπερασπίσουμε τις φιλελεύθερες ολιγαρχίες;" (το σχεδιάγραμμα του δεύτετου τόμου υπάρχει στα περιεχόμενα του πρώτου, εκδ. Ύψιλον).<BR/><BR/>ΝίκοςAnonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-31210570981220434272007-10-07T17:25:00.000+03:002007-10-07T17:25:00.000+03:00Οποιος απο εσας παιδια (αν και αναφερομαι κυριως σ...Οποιος απο εσας παιδια (αν και αναφερομαι κυριως στον αχιλλεα) θελει να κατεβασει τη συνεντευξη του καστοριαδη στο ''παρασκηνιο'' ας ανατρεξει στη διευθυνση http://www.black-tracker.gr/details.php?id=60.Νομιζω πως ειναι πολυ ενδιαφερουσα και ξεκαθαριζει καποια πραγματα...<BR/><BR/><BR/>μιχαληςAnonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-4979326336952609052007-10-03T22:16:00.000+03:002007-10-03T22:16:00.000+03:00Λοιπόν, Αχιλλέα, κάτσε να τα πάρω με μια σειρά, γι...Λοιπόν, Αχιλλέα, κάτσε να τα πάρω με μια σειρά, γιατί θα μπλέξουμε. Ακολουθώ την ίδια αρίθμηση των θεμάτων που έβαλες κι εσύ. Ιδού:<BR/><BR/>1) Περί του οικονομισμού/κρυπτομαρξισμού. Μιλώ επίτηδες περί «κρυπτομαρξισμού» κι όχι περί «μαρξισμού». Ο κρυπτομαρξισμός είναι ο τρόπος σκέψης που, ενώ σε επίπεδο θέσεων απορρίπτει και κριτικάρει τη μαρξιστική αντίληψη, στην πραγματικότητα της μένει ασυνειδήτως πιστός, πράγμα που φαίνεται κυρίως από «δευτερεύουσες» πλευρές της σκέψης, οι οποίες διαφεύγουν της προσοχής των επίσημων διακηρύξεων. Θέλω να πω με αυτά ότι το γεγονός πως ο Φωτόπουλος κάνει κριτική στον μαρξισμό δε μας λέει –κατ’ αρχήν- και πολλά. Το θέμα είναι να δούμε τι σημασία έχει αυτή η απόρριψη για την σκέψη του και σε τι αποτελέσματα οδηγεί. Τα παραδείγματα που έχουμε ως τώρα αναφέρει είναι ενδεικτικά. Το γεγονός για παράδειγμα ότι ο Φ. θεωρεί πως πρέπει να δώσουμε περισσότερη βάση στους «συστημικούς» παράγοντες είναι καθαρά οικονομιστικό, καθώς με «συστημικούς παράγοντες» εννοεί κατά βάση την «οικονομία της αγοράς». Γι’ αυτό εξάλλου δε δέχεται τη θέση του Καστοριάδη περί της σύγχρονης οικονομίας ως πλανητικού καζίνο: αντιλαμβάνεται τον καπιταλισμό με τον παραδοσιακό, στενά οικονομικό τρόπο. Αν ο καπιταλισμός είναι ένα σύστημα εκμετάλλευσης, πως γίνεται να μην υπάρχει ένα εξουσιαστικό στρώμα που κυριαρχεί στην οικονομία, την κατευθύνει, και ιδιοποιείται τα κέρδη; Επίσης η ιδέα του Φωτόπουλου ότι το χρήμα πρέπει να καταργηθεί, όπως επίσης κι η απόρριψή του της εξίσωσης των μισθών (θα επανέλθω παρακάτω) είναι καθαρά μαρξιστικές. Μαρξιστική –ή τουλάχιστον οικονομιστική- είναι και η ιδέα του ότι τώρα έχουμε πράγματι ελεύθερη αγορά –αυτό συνιστά, ως γνωστόν, τη βασική ιδέα των νεοφιλελεύθερων τσαρλατάνων. Εξάλλου δεν χρειάζεται και μεγάλη ανάλυση για να καταλάβει κανείς τη σημασία που γενικώς δίνει ο Φωτόπουλος στο οικονομικό στοιχείο: τον έχεις δει να μιλά ποτέ για την ψυχανάλυση ή να κάνει μη στενά «γεωπολιτικοοικονομικές» κοινωνιολογικές αναλύσεις; Όχι. Είναι τυχαίο ότι το μεγαλύτερο μέρος του βασικότερου βιβλίου του μιλά όλο για οικονομικά ζητήματα; Είναι τυχαίο ότι η στάση του απέναντι στα Κομμουνιστικά Καθεστώτα είναι σε μεγάλο βαθμό ευνοϊκή, υπό το σκεπτικό πως τουλάχιστον εκεί ο κόσμος είχε καλυμμένες τις βασικές του ανάγκες;<BR/><BR/>2) Περί της ροπής του Φ. προς τα ισλαμικά κινήματα. Κατ’ αρχήν εννοούσα ακριβώς αυτό που είπες κι εσύ: ότι δηλαδή δεν είναι ντεφετιστής κι έχει λενινίζουσες –αν όχι καθαρά λενινιστικές- απόψεις σχετικά με τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα. Και δεδομένου του ποιοι απαρτίζουν αυτά τα κινήματα στις μέρες μας (Ταλιμπάν, Ιρακινή Αντίσταση, Χεζμπολά, Χαμάς κλπ) ακόμη κι αυτή η θέση, όταν δεν αναλύει το τι υποστηρίζουν αυτά τα κινήματα, έχει πολύ σοβαρά προβλήματα. Αν θεωρείς τον όρο «φιλοϊσλαμιστής» υπερβολικό, τον παίρνω πίσω (προς στιγμήν τουλάχιστον, μέχρι να ψάξω ένα σχετικό κείμενο του Φ. που είχα κάποτε διαβάσει).<BR/><BR/>3) Περί της εξίσωσης των μισθών και των εισοδημάτων. Γενικώς δε μπορώ να βρω κανένα επιχείρημα που να μπορεί να στηρίξει μια διαφορετική ρύθμιση απ’ αυτή την εξίσωση (βλ. το τέλος του κειμένου «Αξία, ισότητα, δικαιοσύνη, πολιτική: από τον Μαρξ στον Αριστοτέλη και απ’ τον Αριστοτέλη σ’ εμάς»). Νομίζω ότι τα σχήματα του Φ. είναι δευτερεύοντα και δεν προσφέρουν τίποτε το σημαντικό. Εσύ τι πιστεύεις; Θεωρείς ότι η αντίρρηση του Φ. έχει βάση; Σε ρωτώ, εκτός των άλλων, και επειδή δεν έχω καταλάβει ακριβώς ποιος είναι εν προκειμένω ο λόγος της διαφωνίας του Φ. <BR/><BR/>4) Περί της ιδέας του Φ. –απολύτως ψευδούς- ότι ο Καστοριάδης έπαψε να είναι επαναστάτης και να ασχολείται με την πολιτική. Πρόκειται για πάγια θέση του Φ.: «The academisation of later Castoriadis is well known, when, after twenty years of work as Director of National Accounts and Grouth at the OECD, he abandoned not only all political work in the last twenty five years of his life or so, but he also shifted the emphasis of his theoretical work away from revolutionary political theory to abstract theorizing». Εντελώς αστήριχτη και ασυνάρτητη, προέρχεται από την αδυναμία κατανόησης της επαναστατικής σημασίας της ψυχανάλυσης όπως επίσης, φυσικά, και της απόρριψης των μαρξιστοαναρχικών τρόπων οργάνωσης τους οποίους το Socialisme ou Barbarie είχε ήδη ξεπεράσει κάπου στο 1959 («Προλεταριάτο και οργάνωση» κλπ). Δεν είναι τυχαίο ότι ανάλογο διαχωρισμό σε «early» και «later» Καστοριάδη κάνουν και διάφορες σταλινοαναρχικές σέχτες των Αθηνών που θεωρούν ότι ο Καστοριάδης «παράτησε την πολιτική», «έγινε αστός» και άλλες, ανάλογης βλακείας, ηλιθιότητες. Μέσα στο αναρχικό και μαρξιστικό σύμπαν που αγνοεί το φαντασιακό στοιχείο και διατηρεί τους πλατωνικούς διαχωρισμούς «θεωρίας»-«πράξης» είναι φυσικά ακατανόητο πως ένας άνθρωπος που υπήρξε τόσο βαθύς φιλόσοφος υπήρξε ταυτόχρονα, μέχρι το τέλος της ζωής του, και επαναστάτης. Αυτό εννοώ, όταν λέω ότι η συγκεκριμένη ιδέα του Φ. είναι δείγμα του κρυπτομαρξισμού του. <BR/><BR/>Κι εδώ θα το τραβήξω κάπως στα άκρα το πράγμα. Πίσω απ’ όλα αυτά βρίσκεται η ιδέα ότι το μόνο που πρέπει να συζητάμε, το βασικό, αυτό που καθορίζει όλα τα υπόλοιπα είναι η οικονομία και –άντε, στην καλύτερη περίπτωση- οι κομπίνες των γραφειοκρατών των φιλελεύθερων ολιγαρχιών και των Κρατών (αυτών που ο Φ. αποκαλεί «ελίτ»). Πρόκειται για μια βαθύτατα καπιταλιστική/μαρξιστική άποψη που θέτει την οικονομία στο κέντρο των πάντων. Ακόμα βαθύτερα όμως: πρόκειται για τη λαϊκιστική και φασιστική ιδέα πως οτιδήποτε υπερβαίνει το οικονομικό/«βιολογικό» στοιχείο (αυτό που η Arendt αποκαλεί «μόχθο») είναι «διανοουμενισμός», «abstract theorizing», «αστική συνήθεια» κλπ. Δεν είναι καθόλου περίεργο υπό αυτή την έννοια πως πρόσφατα, σ’ ένα ακροδεξιό περιοδικό, εμφανίστηκε ένα άρθρο που κατηγορεί τη Σχολή της Φραγκφούρτης για ξεπούλημα του μαρξισμού, υπό το σκεπτικό πως αντί να ασχολείται μόνο με το οικονομικό στοιχείο, φλυαρούσε περί τέχνης, «κουλτούρας» κλπ (http://www.e-grammes.gr/article.php?id=2810). Είναι το φαντασιακό των κομμουνιστικών δικτατοριών που καταλήγει στην κατηγορία ότι είσαι «διανοούμενος», στην αναμόρφωση διά της εργασίας του Μάο, στον Πολ Ποτ που κυνηγούσε όποιον φορούσε γυαλιά (διαβάζει, άρα είναι διανοούμενος, άρα είναι αστός), στις χειρότερες προκαταλήψεις περί του φυσικού ανθρώπου που τον διαστρέφει η κουλτούρα κλπ: «η ανάπτυξη των τεχνών και των επιστημών δεν είναι παρά οι γιρλάντες που διακοσμούν τις αλυσίδες του ανθρώπου» έλεγε ο Ρουσσώ. Κατά συνέπεια, όποιος ασχολείται μ’ αυτές είναι αντεπαναστάτης ή, στην καλύτερη των περιπτώσεων, άσχετος με την πολιτική. Το πάω στα άκρα, όπως είπα, γιατί νομίζω ότι είναι σημαντικό να φανεί αυτή η πτυχή. Νομίζω πως βρίσκεται στο βάθος, σε κάποιον βαθμό τουλάχιστον, πίσω από την κριτική του Φ. στον Καστοριάδη. Τελικά για τον Φ. το μόνο που υπάρχει είναι η οικονομία και η «πολιτική» σε επίπεδο κρατικής διοίκησης= μαρξισμός+αναρχισμός. Γι’ αυτό δεν ασχολείται με τίποτε άλλο. Απολύτως λογικό συμπέρασμα για κάποιον που αδυνατεί να αντιληφθεί το φαντασιακό στοιχείο. Διότι σύλληψη του φαντασιακού στοιχείου σημαίνει σύλληψη του ανώνυμου συλλογικού ως ιστορικού υποκειμένου και απόρριψη της αναρχομαρξιστικής πίστης ότι η ιστορία κινείται από τις «άρχουσες τάξεις», οι οποίες χρησιμοποιούν τις μάζες ως παθητικό πηλό. Να γιατί όποιος δεν πιάνει το φαντασιακό στοιχείο ρέπει –ερμηνευτικά τουλάχιστον- προς το ολιγαρχικό φατνασιακό. Ο David Curtis έχει γράψει μερικά πολύ ωραία κείμενα στα οποία συντρίβει κάθε προσπάθεια διάσπασης της συνοχής της πολιτικής, φιλοσοφικής και ψυχαναλυτικής διαδρομής του Καστοριάδη. <BR/><BR/>Πω πω, ολόκληρο σεντόνι έγραψα. Το κόβω εδώ και συνεχίζουμε, όταν απαντήσεις.<BR/><BR/>ΝίκοςΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ή ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑhttps://www.blogger.com/profile/15690215720147642047noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-44269932783356322642007-10-03T12:41:00.000+03:002007-10-03T12:41:00.000+03:00Προς Αχιλλεά (κυρίως):Σκεφτόμουνα αυτά που σού γρα...Προς Αχιλλεά (κυρίως):Σκεφτόμουνα αυτά που σού γραψα και αυτά που έγραψες και νομίζω πως έχεις δίκιο που σε ξενίζει το ύφος μου. Η απάντηση βρίσκεται στο γεγονός ότι η κριτική αυτή (ότι ο Καστοριάδης πήγε με τον καπιταλισμό), την οποία όπως φαίνεται ενστερνίζεται και Ο Φωτόπουλος την ακούμε από πολύ παλιά, και έχει, όπως σου εξήγησα, σταλινικές ρίζες. Είναι δε άκρως επιπόλαιη, και ο Καστοριάδης έχει απαντήσει σ' αυτήν πολλάκις. Γι' αυτό θεωρώ μεγάλο λάθος του Φωτόπουλου να την αναπαράγει με τον τρόπο που το κάνει. Στο ίδιο λάθος εξακολουθούν να πέφτουν πολλοί καθόλα έντιμοι άνθρωποι, όπως ο Γεράσιμος Χαριτόπουλος στο βιβλίο του για τον Καστοριάδη, όπου λέει ότι το Σ ή Β ίσως τελικά διαλύθηκε επειδή λίγο ως πολύ ο Καστοριάδης συμφιλιώθηκε με τον καπιταλισμό λόγω της κριτικής που άσκησε στην ΕΣΣΔ. Αυτό είναι ασφαλώς λάθος και η απάντηση του Σ ή Β για τη διάλυση της ομάδας είχε σαφώς δοθεί. Η δε κριτική είναι απολύτως άδικη, καθώς αγνοεί τους αγώνες για το επαναστατικό κίνημα που κάνει ο Καστοριάδης σε ολόκληρη την ενσυνείδητη ζωή του. Το δε λάθος του Φωτόπουλου επιβεβαιώνει όπως σου γραψα παραπάνω την αδυναμία του να αντιληφθεί τη βαθιά οντολογική σημασία της ρήξης που κάνει ο Καστοριάδης με την παραδοσιακή επαναστατική θεωρία και τις πλατωνικές τη ρίζες. Τέλος, η οξύτητα του σχολίου μου δεν αφορά τα λεγόμενα τα δικά σου, αλλά την όλη ιστορία της κριτικής που προανέφερα.Anonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-90832934824237253542007-10-03T10:11:00.000+03:002007-10-03T10:11:00.000+03:00Μ' αρέσει που το ύφος μου σε παραξένεψε.Α. Η συγκε...Μ' αρέσει που το ύφος μου σε παραξένεψε.<BR/><BR/>Α. Η συγκεκριμένη αναφορά στο Φωτόπουλο και τον Τσόμσκι αποδεικνύει ότι δεν υπάρχει κανενός είδους χειραγώγηση στη Δύση, αλλιώς οι συγκεκριμένοι -ιδίως ο Τσόμσκι, αλλά και ο Φωτόπουλος- δε θα ήταν ντίβες πρώτου μεγέθους στα μεγαλύτερα ΜΜΕ. Διαφορετικά, οι υπερεθνικές ελίτ που ως γνωστόν διαξάγουν τον αγώνα της χειραγώγησης των μαζών, άφησαν μιά τεράστια τρύπα στο σύστημά τους, στην οποία αργά ή γρήγορα θα πέσουν μέσα.<BR/><BR/>Β. Η Τέτα Παπαδοπούλου είναι δημοσιογράφος της Ελευθεροτυπίας και προσωπική φίλη του Καστοριάδη. Υπερασπίζει ως επί το πλείστον το φιλελεύθερο χαρακτήρα των δυτικών καθεστώτων από μιά σοσιαλδημοκρατική -κατά τη γνώμη μου- άποψη.<BR/><BR/>Γ. Το σχόλιο αφορά τον "ηγεμονικό χαρακτήρα" (μέρους) της παράδοσης της αυτονομίας. Το ζήτημα πάει αρκετά βαθιά. Εμείς λέμε ότι στη Δύση, την ηγεμονική Δύση, υπάρχουν στοιχεία/κατακτήσεις που εμείς θεωρούμε μέρη του προτάγματος μας: υπάρχει το habeas corpus και η ελευθερία της έκφρασης, η ισότητα των φύλων και η ελευθερία της συνείδησης. Όλα αυτά με τα προβλήματά τους -ως προς την καθολικότητα της εφαρμογής- χωρίς αμφιβολία. Αυτά εμείς τα θεωρούμε θετικά στοιχεία του προτάγματός μας, όχι "αστικές παραχωρήσεις". Ως εκ τούτου, ο Καστοριάδης δε φοβήθηκε να πει ότι είναι καλύτερο να ζεις στη Δύση, παρά στο Ανατολικό μπλοκ. Αυτό για το Φωτόπουλο και πολλούς άλλους συνιστά προσχώρηση στον καπιταλισμό κλπ. Συκοφαντία μέγιστη και αναξιοπρέπεια. Συκοφαντία γιατί ο Καστοριάδης δε φείδεται πουθενά της κριτικής στον καπιταλισμό και αναξιοπρέπεια γιατί δεν τολμάμε να αρθρώσουμε με παρρησία το αυτονόητο. Ασφαλώς και η φιλελεύθερη ολιγαρχία είναι καλύτερη από τον ολοκληρωτισμό. Και ασφαλώς δεν είμαστε με τη φιλελεύθερη ολιγαρχία. Αλλά αναγνωρίζουμε τη σημασία του να λέμε ό,τι λέμε και να είμαστε στα σπίτια μας και όχι στα γκουλάγκ. Η συκοφαντία ενάντια στον Καστοριάδη γίνεται σε πολλές περιπτώσεις από κρυπτο-σταλινική σκοπιά με επιχειρήματα του στυλ: τα στοιχεία για το Μπροστά στον πόλεμο τα πήρε από τη CIA, δουλεύει για τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό (Πουλαντζάς) κλπ. <BR/>Από μία φιλοσοφική άποψη -στην οποία ο Φωτόπουλος κατά τη γνώμη μου υστερεί-, πολιτική δεν είναι να αναπαράγεις τα διλήμματα: με τους αστούς ή με την εργατική τάξη, με το Ισλάμ ή με το Μπους, με το Μιλόσεβιτς ή με το ΝΑΤΟ, ούτε να πέφτεις μέσα. Η πολιτική είναι δημιουργία, πολιτική είναι να ανοίγεις δρόμους. Να λες ούτε με τους Ναζί ούτε με τους σταλινικούς, σε εποχές δύσκολες, όχι σαν τις σημερινές. Αυτή την παράδοση υπερασπιζόμαστε εμείς. <BR/><BR/>ΥΓ Να με συγχωρείτε αν γίνομαι εριστικός ώρες ώρες, αλλά νομίζω ότι η εριστικότητά μου είναι δικαιολογημένη και -ίσως- απαραίτητη ως ένα σημείο για να ξεκαθαρίζει τα πράγματα.Anonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-90468617455440708012007-10-03T05:04:00.000+03:002007-10-03T05:04:00.000+03:00Ευχαριστώ και πάλι για τα σχολιά σας. Υπάρχει πολύ...Ευχαριστώ και πάλι για τα σχολιά σας. Υπάρχει πολύ τροφή για σκέψη. Παραθέτω μερικά αρχικά σχόλια.<BR/><BR/>Ιάσωνα συμφωνώ απόλυτα με το παράδειγμα που έφερες. Έχω παραπλήσια εμειρία απο τα φοιτητικά μου χρόνια στο ΕΜΠ, μόνο που τότε ήμουν τελείως απολίτικος και χαβαλές και δεν με πολυενοχλούσαν όλα αυτά...<BR/><BR/>Νίκο, αν και δεν βρήκα τη συνέντευξη που έδωσε ο Καστοριάδης στο Παρασκήνιο το 1984, διάβασα το «La guerre du Golf mise à plat» (μετάφραση του Terminal). Είναι προφανές οτι ο Κ καρτάει κριτική στάση απέναντι στη Δύση. Βασισμένος σε αυτό το άρθρο δεν μπορώ να καταλάβω την κριτική του Φ στον Κ (αλλά καταλαβαίνω την έμεση κριτική του Φ στο Terminal-119, δεδομένων των σχολίων που παραθέτονται στο τέλος της μετάφρασης του άρθρου, και ειδικά του τελευταίου σχόλιου σχετικά με την παραχωρητικότητα του Ισραήλ). Προτίθεμαι να επικοινωνήσω μαζί του για να τον ρωτήσω για περαιτέρω διευκρινήσεις.<BR/><BR/><BR/><BR/>Οσο αφορά τις παρατηρήσεις σου σχετικά με το θεωρητικό κομμάτι της κριτικής του Φ., έχω τις εξής ερωτήσεις.<BR/><BR/>1) «Ο Φ. τα λέει αυτά, επειδή στην ουσία είναι κρυπτομαρξιστής και οικονομιστής στην ανάλυσή του.»<BR/><BR/>Απο πού συνάγεται αυτό; από όλα όσα έχω διαβάσει, ο Φ ασκεί την ίδια σφοδρή κριτική στον Μαρξισμό (ιστορισμός, οικονομισμός, φαντασιακό της προόδου, κλπ) όπως κι ο Κ.<BR/>Ποιό σημείο της ανάλυσής του είναι Μαρξιστικό; Επιπλέον όπως καταλαβαίνω εγώ τον <BR/>όρο, «οικονομιστική» είναι μια ανάλυση που καθυποτάσσει όλες τις άλλες εκφάνσεις της ζωής στον οικονομικό τομέα (Μαρξισμός, Νεο/Φιλελευθερισμός). Ο Φ ασχολείται και με το οικονομικό στοιχείο γιατί ακριβώς δεν βρισκόμαστε σε κοινωνία μετα-σπάνης και άρα το πρόβλημα της κατανομής των αγαθών τίθεται είτε το θέλουμε είτε όχι. Σε αυτό το σημείο μάλιστα βρίσκω τη συλλογιστική του πολύ πειστική. Λέει (παραφράζω) ότι το δημοκρατικό πρόταγμα δεν μπορεί/πρέπει να στηριχτεί σε μια υπόθεση μετα-σπάνης γιατί έτσι πέφτουμε στις μαρξιστικές/αναρχικές παγίδες των «αναγκαίων κακών» (πχ, δικτατορία προλεταριάτου, Κράτος, κλπ). <BR/>Θα με ενδιέφερε πολύ η αποψή σου στο συγκεκριμένο θέμα.<BR/><BR/>2) «πράγμα που φαίνεται κι απ’ τις πολιτικές του επιλογές: υποστηρίζει τους ισλαμιστές»<BR/><BR/>Δεν συμερίζομαι την άποψή σου. Ασκεί ανελέητη κριτική στο Ισραήλ, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι υποστηρίζει τους ισλαμιστές. Και πάλι θα σου ζητούσα αν μπορούσες να στοιχειοθετήσεις περαιτέρω αυτή την άποψη γιατί με ενδιαφέρει πολύ. Αυτό που καταλαβαίνω εγώ είναι ότι σίγουρα δεν είναι ντεφετιστής, κι εκεί σαφώς διαφωνεί με τον Κ.<BR/><BR/>3) «είναι ενάντιος στην εξίσωση των μισθών και των εισοδημάτων σε μια μετεπαναστατική κοινωνία»<BR/><BR/>Αυτό είναι αλήθεια. Είμαι σίγουρος ότι έχεις ήδη διαβάσει την πρότασή του για τις Βασικές/Μη-Βασικές ανάγκες και τη σχετική επιχειρηματολογία. Κατά την γνώμη μου αυτή ειναι μια πρόταση προς συζήτηση σε μια δημοκρατική κοινωνία και δεν πρέπει να την βλέπουμε σαν μια «συνταγή». Tουλάχιστον εγώ κατ’ αυτόν τον τρόπο την αντιλαμβάνομαι. Εσύ;<BR/><BR/>4) «υποστηρίζει ότι το φιλοσοφικό έργο του Καστοριάδη δεν έχει σχέση με την πολιτική κλπ.»<BR/><BR/>Δεν γνωρίζω, αλλά δεν καταλαβαίνω πώς αυτό τον κάνει κρυπτομαρξιστή και οικονομιστή.<BR/><BR/>Επίσης, Νίκο βρήκα πολύ ενδιαφέρουσα την ανάλυσή/ταξινόμησή σου ως προς την κριτική των διαφόρων «κινημάτων». Επιφυλάσομαι να σχολιάσω στο μέλλον γαιτί πρώτα πρέπει να την σκεφτώ :-)<BR/><BR/>Σχετικά με τις ΗΠΑ πρέπει να παραδεχτώ ότι δεν ασχολούμαι και πολύ με την μικρο-πολιτική, μάλλον γιατί δεν βρήσκω κανένα ενδιαφέρον στον καβγά Δημοκρατικών-Ρεπουμπλικάνων (βλέπε ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις). Οι Δημοκρατικοί για παράδειγμα τώρα αντιλήθφηκαν (και ούτε είμαι σίγουρος γι’αυτό) ότι υπάρχει οικολογική κρίση. Έπρεπε να τους το πει ο Al Gore σε χολλιγουντιανή παραγωγή… Κατα τα λοιπά, όσο αφορά την απάθεια προς την Πολιτική, τα πράγματα είναι λίγο χειρότερα (αλλά όχι πολύ) από την Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη. Γενικά, δεν υπάρχει τεράστιο χάσμα στα φαντασιακά στις δύο πλευρές του Ατλαντικού όπως είναι κι αναμενόμενο άλλωστε.<BR/><BR/><BR/>Αγαπητέ Θανάση, η αλήθεια είναι ότι το ύφος του τελευταίου σου post με παραξένεψε λίγο.<BR/>Ερωτήματα:<BR/>Α) Πώς συμβιβάζεται το τελευταίο σου post με το <BR/>«Όποιος θέλει να μη χειραγωγείται να διαβάζει τα ιντιμίντια ή τα άρθρα του Φωτόπουλου και του Τσόμσκυ στις μεγαλύτερες εφημερίδες.» που έγραψες προχθές;<BR/>Β) Ποιά είναι η Τέτα Παπαδοπούλου και πια η σχέση σοσιαλδημοκρατίας με τον Φ;<BR/>Γ) Επίσης, τι εννοείς με αυτό «Αλλά μάλλον ο Φωτόπουλος θεωρεί ότι έχουμε αυτόνομο καθεστώς στις δυτικές κοινωνίες»; το αντίθετο λέει ο άνθρωπος, δηλ, θεωρεί ότι <B>δεν</B> έχουμε αυτόνομο καθεστώς στις δυτικές κοινωνίες, οπότε που η διαφωνία;<BR/><BR/><BR/>Λοιπόν με κακομαθαίνετε με τα εκτενή και προσεγμένα σας σχόλια και θα σας γίνω τσιμπούρι...<BR/>Καληνυχτώ προς το παρόν,<BR/> ΑχιλλέαςAnonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-85653559888084578682007-10-02T10:32:00.000+03:002007-10-02T10:32:00.000+03:00Κατά βάση, με κάλυψε ο Νίκος. Οι συκοφαντίες του Φ...Κατά βάση, με κάλυψε ο Νίκος. Οι συκοφαντίες του Φωτόπουλου είναι από κάθε πλευρά απαράδεκτες και είναι οι γνωστές συκοφαντίες συντηρητικών ανθρώπων (για τον ορισμό πρβλ. Να ξαναρχίσουμε την επανάσταση (1963-64) στην Πείρα του εργατικού κινήματος 2) που ονομάζουν τους εαυτούς τους επαναστάτες. Ο Καστοριάδης από το 1947, όταν ο Φωτόπουλος και πολλοί άλλοι σαν κι αυτόν κολλούσαν μπρίκια, είχε με βάση τη διάκριση σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα, επισημάνει ότι ο όρος βαρβαρότητα εκπροσωπείται από το ανατολικό και δυτικό μπλοκ και ο σοσιαλισμός από την αυτόνομη δραστηριότητα των ανθρώπων. Τη θέση αυτή ο Καστοριάδης δεν την εγκατέλειψε ποτέ παρά τις αλλαγές στους όρους (σοσιαλισμός-αυτονομία). Αν τώρα ο Φωτόπουλος αισθάνεται την ανάγκη να υπερασπίσει το Μπρέζνιεφ και τη Χαμάς είναι δικό του πρόβλημα. Δεν δικαιούται όμως να ταυτίζει το πρόταγμα της αυτονομίας με την από μέρους της Τέτας Παπαδοπούλου για παράδειγμα υποστήριξη της σοσιαλδημοκρατίας. Ας διαβάσει ο Φωτόπουλος ότι έχουμε γράψει εδώ και τρία χρόνια: http://autonomyorbarbarism.blogspot.com/2007/01/blog-post_20.html. Το "ηγεμονικό" του προτάγματος της αυτονομίας μπορώ να το συζητήσω μονάχα για την περίπτωση της αρχαίας Αθήνας. Αλλά μάλλον ο Φωτόπουλος θεωρεί ότι έχουμε αυτόνομο καθεστώς στις δυτικές κοινωνίες.Anonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-46817064374376441962007-10-02T03:33:00.000+03:002007-10-02T03:33:00.000+03:00Προς Ιάσονα. Συμφωνώ απολύτως. Μάλιστα αυτό ακριβώ...Προς Ιάσονα. Συμφωνώ απολύτως. Μάλιστα αυτό ακριβώς είχαμε πει κι εμείς για το λεγόμενο φοιτητικό κίνημα, ήδη από το περσινό καλοκαίρι, όταν οι καταλήψεις ήταν στα φόρτε τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι εδώ στην Ελλάδα το «κίνημα» ήταν κατά κάποιον τρόπο το πεζικό των ΕΑΑΚ: όλη η πολιτική γραμμή και τα αιτήματα ήταν αριστεριστικής προέλευσης και λογικής. Δεν υπήρχε καμία τάση αυτοοργάνωσης. Αν συγκρίνουμε τα πράγματα με την στάση των γάλλων φοιτητών, ένα χρόνο πιο πριν, κατά τους αγώνες ενάντια στο περίφημο Συμβόλαιο Πρώτης Πρόσληψης (CPE), η κατάσταση είναι προφανής: ένας γάλλος γνωστός μου, φοιτητής, μου έλεγε ότι εκεί οι μη οργανωμένοι σε νεολαίες και οργανώσεις φοιτητές αμέσως συζητούσαν για τον τρόπο οργανωσής τους, περί δημοκρατίας κλπ –ασχέτως του που κατέληγαν οι συζητήσεις. Εδώ αντίθετα υπήρχε πλήρης, ηθελημένη φυσικά, παθητικότητα.<BR/><BR/>Προς Αχιλλέα. Κατ’ αρχήν τα χαιρετίσματα μας στις μεσοδυτικές πολιτείες των ΗΠΑ (όπως λένε στους ραδιοφωνικούς σταθμούς): η ομάδα στηρίζει Ομάμπα, κάτω η Χίλαρι-(ους)! =) Να πω φυσικά ότι δεν είναι καθόλου άσχετα τα σχόλιά σου, ίσα ίσα. Είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικό εξάλλου και για εμάς, που μας παρακολουθείς από τόσο μακριά. <BR/>Λοιπόν, ας τα πιάσω με μια σειρά τα ζητήματα:<BR/><BR/>1)Καταρχήν, πληροφοριακά, αυτά που λέει ο Φωτόπουλος περί των θέσεων του Καστοριάδη απέναντι στη Ρωσία του ’80 και απέναντι στον πρώτο πόλεμο του Κόλπου είναι ψέματα. Παραπέμπω σχετικά στη συνέντευξη που έδωσε στο Παρασκήνιο το 1984 ο Καστοριάδης –θα υπάρχει κάπου στο Youtube-, όπου του κάνουν ακριβώς αυτό το ερώτημα –αν πρέπει δηλαδή να υποστηρίξουμε τη Δύση- και φυσικά απαντά αρνητικά. Απλώς λέει –το αυτονόητο- ότι μέσα στις φιλελεύθερες ολιγαρχίες τα δικαιώματα είναι στοιχειωδώς σεβαστά. Για τον πόλεμο του Κόλπου δες το γαλλικό κείμενο «La guerre du Golf mise à plat» (στο Une société à la derive) που το έχουν μεταφράσει από τα αγγλικά οι του Terminal (http://www.terminal119.gr/show.php?id=342). <BR/><BR/>Τώρα, ως προς το θεωρητικό κομμάτι της κριτικής του Φωτόπουλου. Ο Φ. δεν έχει καταλάβει την ψυχανάλυση και ως εκ τούτου τη σημασία του φαντασιακού στοιχείου και γι’ αυτό θεωρεί ότι ο Καστοριάδης υπερβάλλει όταν το θεωρεί ως θεμελιωτικό της εκάστοτε κοινωνικής θέσμισης. Λέει χαρακτηριστικά ότι –παραθέτω από μνήμης- «ο Καστοριάδης παραβλέπει τους συστημικούς παράγοντες χάριν του φαντασιακού». Τι είναι όμως οι «συστημικοί παράγοντες»; Αφού και το σύστημα –δηλ. η θέσμιση- είναι προϊόν του φαντασιακού, των ανθρώπων. Ο Φ. τα λέει αυτά, επειδή στην ουσία είναι κρυπτομαρξιστής και οικονομιστής στην ανάλυσή του, πράγμα που φαίνεται κι απ’ τις πολιτικές του επιλογές: υποστηρίζει τους ισλαμιστές, είναι ενάντιος στην εξίσωση των μισθών και των εισοδημάτων σε μια μετεπαναστατική κοινωνία, υποστηρίζει ότι το φιλοσοφικό έργο του Καστοριάδη δεν έχει σχέση με την πολιτική κλπ. Θέλω να πω με όλα αυτά ότι οι κριτικές του Φ. δεν έχουν και πολύ νόημα, καθώς βασίζονται σε παρανοήσεις του Καστοριάδη. Ακόμη και στο ιδιαίτερο ζήτημα που μας απασχολεί υπάρχει παρερμηνεία: ο Καστοριάδης μιλάει για διφυΐα της νεοτερικότητας και ταυτόχρονη ύπαρξη του καπιταλιστικού με το αυτόνομο φαντασιακό. Δεν λέει πουθενά ότι το δεύτερο νίκησε το πρώτο, δηλαδή –με φωτοπουλική διατύπωση- ότι η αυτονομία είναι «ηγεμονικό» στοιχείο. Ίσα ίσα μάλιστα, λέει ότι ίδιον της νεωτερικής πολιτικής είναι η μερικότητα και η έλλειψη συνέχειας των παρεμβάσεων του κινήματος. Μιλάει για κοινωνίες διερρηγμένης ετερονομίας που έκαναν τεράστια βήματα προς την αυτονομία, χωρίς όμως ποτέ να καταφέρουν να καταργήσουν το καπιταλιστικό φαντασιακό. Δε μιλάει ποτέ για αυτονομία ως εγκαθιδρυμένο καθεστώς. Αν δεν τα πίστευε αυτά ο Καστοριάδης, πως θα μπορούσε να μιλά στο τέλος της ζωής του περί «έκλειψης του αυτόνομου προτάγματος»; <BR/><BR/>2)Αναρωτιέσαι για το αν θα πρέπει να υποστηρίζουμε τα κινήματα που ανέφερες. Εξαρτάται κάθε φορά από το τι ζητά το κάθε κίνημα και από το ποια δικαιολόγηση δίνουμε εμείς στη στάση μας. Κάθε φορά πρέπει να επιλέγουμε, καθώς υπάρχουν δύο κατηγορίες κινημάτων, ακόμη κι αν λάβουμε ως δεδομένη την προϋπόθεση που έβαλες (το ότι δηλαδή πρόκειται για κινήματα που δεν τείνουν προς την αυτονομία): α)τα κινήματα που υποστηρίζουν αξίες αντίθετες προς τη δημοκρατία και την αυτονομία (έθνος, θρησκεία κλπ) και β)τα κινήματα που απλώς δεν υποστηρίζουν θετικά την αυτονομία (και είτε είναι απλώς διεκδικητικά είτε υποστηρίζουν «μερικά» ζητήματα). Πχ εμείς δεν υποστηρίζουμε τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα –όπως εξάλλου έκανε κι ο ίδιος ο Καστοριάδης, κατά τη διάρκεια της Κατοχής-, γιατί θεωρούμε τον εθνικισμό μορφή ετερονομίας. Παρ’ όλα αυτά, είναι αυτονόητο ότι υποστηρίζουμε πχ το δικαίωμα των Παλαιστινίων να μπορούν να ζουν σαν άνθρωποι και όχι υπό τον φόβο της επιτήρησης και των επιθέσεων του Ισραηλινού στρατού. Αλλά κι εδώ τους υποστηρίζουμε στο όνομα του ανθρωπισμού, ως ανθρώπους, όχι στο όνομα του εθνικισμού ως Παλαιστίνιους που θέλουν «μια πατρίδα». Τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα εντάσσονται στην πρώτη κατηγορία. Αντίθετα κινήματα όπως αυτό των πολιτών της Μιανμάρ ή όπως αυτό των μεξικανών που ανέφερες αναφέρονται σε διεκδικήσεις σχετικές με τα ανρθώπινα δικαιώματα ή τον εκδημοκρατισμό πτυχών του εκάστοτε υφιστάμενου καθεστώτος και ως τέτοια τα υποστηρίζουμε, ασχέτως του αν αυτοί που συμμετέχουν σ’ αυτά δεν ενδιαφέρονται για την αυτονομία συνολικά. Προσεχώς θα βγάλουμε μάλιστα, κατά πάσα πιθανότητα, και δυο κείμενα, ένα για τη Βιρμανία και ένα για την επέτειο της Οαχάκα. Στη δεύτερη κατηγορία εντάσσονται επίσης και διεκδικητικά κινήματα, όπως αυτό των φοιτητών εδώ στην Ελλάδα ή όπως το αντίστοιχο που ανέφερες εσύ. Σ’ αυτή τη δεύτερη κατηγορία κινημάτων η υποστήριξή μας είναι παράλληλα και μια προώθηση της αυτόνομης θέσης μας: υποστηρίζουμε το μερικό αίτημα, είτε εντάσσοντάς το στο γενικό μας πρόταγμα και δείχνοντας τη σχέση του με αυτό (πχ το ότι ο αγώνας για την ανατροπή μιας δικτατορίας και για την εγκαθίδρυση ενός φιλελεύθερου καθεστώτος έχει μεγάλη σημασία για τη διευκόλυνση της ανάπτυξης ενός επαναστατικού κινήματος κλπ) είτε κάνοντας κριτική στις περιοριστικές του πτυχές και τον λανθασμένο του τρόπο διατύπωσης (όπως κάναμε εμείς με το εδώ φοιτητικό κίνημα: συμφωνούσαμε στο βασικό, στη μη αναθεώρηση του Συντάγματος, διαφωνούσαμε όμως στη δικαιολόγηση αυτής της επιλογής). <BR/><BR/>3) Αυτό που λες περί του κλίματος εκεί στις ΗΠΑ μου επαναφέρει στη σκέψη τα ερωτήματα σχετικά με την εκεί κατάσταση. Πως είναι εκεί τα πράγματα; Υπάρχει πράγματι μεγάλος συντηρητισμός ή αυτά που ακούμε και διαβάζουμε περί του νεοσυντηρητισμού περιορίζονται απλώς στους neocons (απ’ το neoconmen ή το γαλλικό connards, τώρα μάλιστα που επαναθερμάνθηκαν κι οι σχέσεις με τη Γαλλία) ιδεολόγους και σε μερικούς φανατικούς; Ή μήπως, απ’ την άλλη, αυτά τα συντηρητικά στοιχεία –οι καουμπόϋδες, οι τηλεευαγγελιστές κι όλα αυτά- υπήρχαν πάντοτε, παράλληλα με τις πιο ριζοσπαστικές τάσεις και τα κινήματα; <BR/><BR/>Νίκοςimaginaire radicalhttps://www.blogger.com/profile/07641361026165088758noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-86638796843766361532007-10-02T02:29:00.000+03:002007-10-02T02:29:00.000+03:00ενδεικτικό παράδειγμα περί ευθύνης ή μη των ατόμων...ενδεικτικό παράδειγμα περί ευθύνης ή μη των ατόμων πιστεύω πως είναι το τελευταίο φοιτητικό κίνημα. η κλασσκή αναρχική κριτική έλεγε ότι οι φοιτητοπατέρες των εαακ καπέλωναν τους φοιτητές, τις συνελεύσεις τους και τέλος όταν γούσταραν έκλεισαν και το κίνημα. αυτή η κριτική θα είχε βάσεις εάν οι εαακιτες έμπαιναν στις συνελεύσεις με όπλα και λέγαν τι θα γίνει. φυσικά η πραγματικότητα απέχει πολυ από αυτό. η πραγματικότητα είναι ότι πλειοψηφεία των φοιτητών δεν επιθύμισε να συμμετάσχει ενεργά στη δημόσια σφαίρα αλλά αντίθετα να κατανάλωσει και λίγο κίνημα, στο γενικότερο πνεύμα των ημερών μας. δε θεώρησε ποτέ ότι η πολιτική είναι δική της υπόθεση και για αυτό την άφησε σε αυτούς που θεώρησε ειδικούς,εν προκειμένω τα εαακ.και τελικά προτίμησε να δώσει και εξεταστικές. φυσικά είναι γεγονός ότι η ελίτ(τα εαακ) και τροφοδότησε αυτήν την κατάσταση και την ενσωμάτωσε και βολεύτηκε με αυτήν. αλλά πραγματικά δεν μπορώ να δεχτώ ότι οι 20-30 εαακιτες της σχολής μου ξεγέλασαν και πατρωνάρισαν τους 1000(προφανώς λίγο χαζούς; ) φοιτητές που συμμετείχαν στις συνελεύσεις μας(ακολουθώντας αυτό το συλλογισμό οι αναρχικοί καταλήγουν στη γελοία θέση περί καταστροφής των παρατάξεων χωρίς να λαμβάνουν υπόψην τις κοινωνικές σχέσεις που πρέπει να αλλάξουν). μπορούμε να βρούμε πολλούς λόγους γιάτι η πλειοψηφεία των φοιτητών δεν πήρε τις υποθέσεις της στα χέρια της, αλλά σε τελική ανάλυση δεν ήθελε(εδώ η δύση βγήκε απο τον μεσαίωνα και οι ούγκροι κάναν επανάσταση εναντίον του σταλινισμού). <BR/><BR/>ιάσωνAnonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-90955686476040310072007-10-02T01:18:00.000+03:002007-10-02T01:18:00.000+03:00Ευχαριστώ πολύ όλους σας για τα σχόλια. Νομίζω ότι...Ευχαριστώ πολύ όλους σας για τα σχόλια. Νομίζω ότι τώρα καταλαβαίνω καλύτερα το ερώτημά μου και το αναδιατυπώνω στο τέλος αυτού του post. Λοιπόν συγκρατώ δύο προτάσεις για περαιτέρω επεξεργασία:<BR/><BR/>1) από τον imaginaire radical: «νομίζω ότι πρέπει να θεωρούμε αυτονόητο ότι στις δυτικές κοινωνίες, ακόμη και υπό την παρούσα μορφή τους, δικαιολογούμαστε απόλυτα να απαιτούμε «πλήρη» υπευθυνότητα απ’ τους ανθρώπους, καθώς στο πνευματικό μας περιβάλλον –το δυτικό- τα ερωτήματα μπορούν να αναδυθούν ελεύθερα, δεν υπάρχει ούτε θεοκρατία, ούτε τσιμεντένια ετερονομία.»<BR/><BR/>2) από τον Θ.: «ζήτημα χειραγώγησης στις δυτικές κοινωνίες ΔΕΝ υπάρχει.»<BR/><BR/>Η αναφορά του imaginaire radical στο Φωτόπουλο μου δίνει την ευκαιρία να πω οτι <B>είναι ακριβώς η κριτική που κάνει ο Φωτόπουλος στον Καστοριάδη που προσπαθώ να καταλάβω</B>. Σε γενικές γραμμές συνοψίζεται στο ότι η έμφαση στο κοινωνικό φαντασιακό γίνεται τελικά άλοθι του συστήματος. Παραθέτω ένα μικρό τμήμα απο ένα πρόσφατο άρθρο του που νομίζω ότι εκφράζει κατα κάποιον τρόπο και την δική μου απορία/αμφισβήτηση της απολυτότητας των προτάσεων 1), 2) παραπάνω.<BR/><BR/>Λέει λοιπόν ο Φωτόπουλος:<BR/>«Η παράδοση της αυτονομίας δεν έγινε επομένως ποτέ «ηγεμονική», όπως συνέβη στην κλασική Αθήνα, αλλά πάντοτε αποτελούσε μια εναλλακτική παράδοση μέσα στον Δυτικό πολιτισμό που ενέπνεε κάθε σημαντικό ριζοσπαστικό κοινωνικό κίνημα. Αντίθετα, η ηγεμονική παράδοση στη Δύση ήταν αυτή μιας εξελιγμένης μορφής ετερονομίας που βασιζόταν στο σύστημα της οικονομίας της αγοράς και την αντιπροσωπευτική «δημοκρατία» —το σύστημα που επεκράτησε στη Δύση μετά τον 19ο αιώνα και σήμερα έχει καθολικευθεί. <B>Αυτή η διάκριση που κάνουμε μεταξύ ηγεμονικής και εναλλακτικής παράδοσης αυτονομίας στη Δύση είναι πολύ σημαντική, εάν θέλουμε ν’ αποφύγουμε τα πολύ σοβαρά θεωρητικά λάθη στην ερμηνεία της Ιστορίας σύμφωνα με το προταγμα της αυτονομίας, τα οποία βλέπει κανείς ακόμη και στον σημαντικότερο θεωρητικό του προταγματος της αυτονομίας, τον Καστοριάδη, και κυρίως στους οπαδούς του. Τα λάθη νομίζω αυτά απορρέουν από το γεγονός ότι λαθεμένα πιστώνουν την Δύση γενικά με την συνέχιση της παράδοσης της αυτονομίας, χωρίς να κάνουν διάκριση μεταξύ ηγεμονικής και εναλλακτικής παράδοσης της αυτονομίας</B>[έμφαση δική μου]. Έτσι, μπορεί κανείς να εξηγήσει τα ασυγχώρητα λάθη που βλέπει κανείς στον Καστοριάδη ο οποίος θεωρούσε την μεγαλύτερη απειλή για την ανθρωπότητα στη δεκαετία του ’80 την… ΕΣΣΔ, τασσόμενος σχεδόν άμεσα με τις δυτικές ελίτ για την ανάγκη ανατροπής του καθεστώτος που προήλθε από την σημαντικότερη επανάσταση του περασμένου αιώνα και εξακολουθούσε να εκφράζει —τουλάχιστον στη λαϊκή βάση— το αίτημα γι’ αυτονομία, ανεξάρτητα από την διαστρέβλωση της επανάστασης στα χέρια της γραφειοκρατικής ελίτ που επεκράτησε, ή τασσόμενος έμμεσα με την Αμερικανική ελίτ στην ανάγκη ανατροπής του Μπααθικου καθεστώτος (το οποίο στο παρελθόν είχε παίξει εθνικοαπελευθερωτικο ρόλο) στον Πόλεμο του Κόλπου —που οδήγησε στη σημερινή καταστροφή της χώρας. Ακόμη χειρότερη είναι η άθλια διαστρέβλωση του προταγματος της αυτονομίας στα χέρια ανθρώπων που δηλώνουν ότι αγωνίζονται «για την κοινωνική και ατομική αυτονομία» και έμμεσα τάσσονται υπέρ κάθε ληστρικού πόλεμου της υπερεθνικής ελίτ τα τελευταία δέκα χρόνια και κυρίως υπέρ των Σιωνιστών σφαγέων που δεν διανοούνται να συζητήσουν καν ένα ενιαίο κράτος για την Παλαιστίνη, το οποίο θα στηρίζεται στην αυτοδιευθυνση τόσο των Εβραίων όσο και των Παλαιστίνιων —όπως θα επέβαλλε το προταγμα της αυτονομίας. »<BR/><BR/><BR/>Θα ήθελα να θέσω το ερώτημα σε πιο ατομικό επίπεδο γιατί ίσως υπάρχει και η ψυχαναλυτική διάστασή του:<BR/><BR/>Μπορώ να σταθώ αλλυλέγγιος στους Παλαιστινίους, στους νέους των παρισινών προαστίων, στους αφρικανούς που θέλουν πίσω τη γή τους απο τους πρώην αποικιοκράτες, στους Μεξικανούς που διαδηλώνουν κατά των νόμων περι μετανάστευσης στις ΗΠΑ, (ακόμα ακόμα και στους χιλίαδες δασκάλους/φοιτητές/νέους/γέρους που βγήκαν να διαδηλώσουν το χειμώνα για τα θέματα της ανώτατης εκπαίδευσης), <B>ξέροντας</B> ότι δεν είναι συνηδητοποιημένοι προς την κατεύθυνση μιας αυτόνομης κοινωνίας;<BR/>Ή μήπως η καθολικότητα των προτάσεων 1),2) μου επιβάλει να κρατήσω ίσες αποστάσεις από τους θύτες και τα θύματα (καταλαβαίνω ότι χρησιμοποιώ αναδρομή εδώ αφού θύτες/θύματα δεν υφίστανται σύμφωνα με τις 1),2) );<BR/>Μπορώ (και με βάση ποιά κριτήρια) να ιεραρχήσω αυτές τις πράξεις (που πολλές φορές περιλαμβάνουν βία) ώστε να μην μπώ στον στημένο διάλογο «είσαι υπέρ ή κατά του τάδε ή δείνα γεγονότος» απο τη μία και να μην παραμείνω εγκλωβισμένος στην απολυτότητα των προτάσεων 1),2) απο την άλλη;<BR/><BR/>Σας ευχαριστώ και πάλι και ζητώ συγνώμη για τα ίσως εκτός θέματος posts. Η επικοινωνία με εσάς σημαίνει πολλά για κάποιον που ζει στις μεσοδυτικές πολιτείες της Αμερικής όπου ριζοσπαστική σκέψη είναι να ψηφίζεις Δημοκρατικούς :-)Anonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-68917975487148147132007-10-01T19:45:00.000+03:002007-10-01T19:45:00.000+03:00Τώρα που κάτι διάβαζα, μου ήρθε η εξής η ιδέα. Το ...Τώρα που κάτι διάβαζα, μου ήρθε η εξής η ιδέα. Το πρόβλημα που έθεσε προηγουμένως ο Αχιλλέας μας οδηγεί τελικά στο ζήτημα των σχέσεων ατόμου-ανώνυμου συλλογικού στα πλαίσια της θεσμίζουσας κοινωνίας. Με άλλα λόγια: πώς αρθρώνεται η κοινωνική δημιουργικότητα δεδομένου ότι η κοινωνία, ως θεσμίζον κοινωνικό φαντασιακό, δεν είναι το άθροισμα των ατόμων που την "αποτελούν"; Πως συντονίζεται μια συλλογική "απόφαση"/"βλέψη" της κοινωνίας με τις ιδιαίτερες "αποφάσεις" των ατόμων "της" σε κάθε συγκεκριμένη στιγμή; Θέλω μ' αυτή την παρατήρηση να καταλήξω στο εξής: "μακροκοινωνικά" και στο επίπεδο του ανώνυμου συλλογικού είναι προφανή αυτά που είπε στην τελευταία του παρέμβαση ο Θανάσης (και μάλιστα με τον τρόπο που τα είπε). Στο ατομικό επίπεδο όμως τα πράγματα είναι κάπως μπερδεμένα, καθώς, δεν πρέπει να το ξεχνάμε, το άτομο είναι δημιουργημένο απ' το συλλογικό φαντασιακό, πριν μπορέσει να "συνεισφέρει" -αν τα καταφέρει- οτιδήποτε σ' αυτό το πρώτο. Θέλω να πω μ' αυτό ότι είναι σε επίπεδο ατόμου που πρέπει να συζητήσουμε. Γι' αυτό κι εμείς έχουμε επανειλημμένως επιμείνει στη διασάφηση του όρου "επιλογή" (τόσο στο τελευταίο μας κείμενο, όσο και στην τελευταία υποσημείωση του "Για την πολιτική και τη δημοκρατία" -σ' αυτό το μπλογκ). Θέλει συζήτηση το θέμα. Θα επανέλθω αργότερα, ας ρίξει κι ο Αχιλλέας καμιά ιδέα πρώτα. <BR/><BR/>Νίκοςimaginaire radicalhttps://www.blogger.com/profile/07641361026165088758noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-45790337719455597982007-10-01T15:38:00.000+03:002007-10-01T15:38:00.000+03:00Διαβάζοντας τι έγραψε ο Νίκος από πάνω και τι γράψ...Διαβάζοντας τι έγραψε ο Νίκος από πάνω και τι γράψαμε οι υπόλοιποι, θέλω να το κάνω πιο ξεκάθαρο: ζήτημα χειραγώγησης στις δυτικές κοινωνίες ΔΕΝ υπάρχει. Τα περί χειραγώγησης είναι ιδεολογήματα της παραδοσιακής επαναστατικής ολιγαρχικής σκέψης (μαρξιστικήα και αναρχικής) για να αποφύγει να αντικρύσει την ήττα της. Γιατί οι άνθρωποι δεν κάνουν επανάσταση εδώ και 100 σχεδόν χρόνια (ο Μάης είναι περίπου μιά εξαίρεση);. Γιατί τους κάνουν πλύση εγκεφάλου; Όχι. Γιατί δε θέλουν.-<BR/><BR/>Πλύση εγκεφάλου μπορούμε να κάνουμε εμείς στους εαυτούς μας και να μας πείσουμε ότι αυτό που επιθυμούμε είναι κατά βάθος αυτό που επιθυμούν και οι άλλοι αλλά δεν το ξέρουν. Η συνέχεια αυτού του συλλογισμού λέγεται λενινισμός και η πιθανή του κατάληξη ολοκλήρωτισμός.<BR/><BR/>Το ζήτημα της χειραγώγησης μπορεί να συζητηθεί μόνο σε ένα δεύτερο επίπεδο, το οποίο επί του παρόντος θα μας αποπροσανατόλιζε. Μπορείς να δεις εδώ http://imaginaireradical.blogspot.com/2007/02/underground_14.html ένα σχετικό κείμενο που έχουμε γράψει μαζί με το Νίκο.Anonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-72672043272318219332007-10-01T13:23:00.000+03:002007-10-01T13:23:00.000+03:00Νομίζω ότι το πρόβλημα που θέτεις, αγαπητέ Αχιλλέα...Νομίζω ότι το πρόβλημα που θέτεις, αγαπητέ Αχιλλέα (παρένθεση: Αχιλλέας λέγεται κι ένα απ’ τα παιδιά που είναι στο termninal, οπότε, μόλις είδα το όνομα, μπερδεύτηκα), είναι σημαντικό. Δε συνιστά όμως πραγματικό πρόβλημα, αλλά μάλλον ζήτημα άρθρωσής του. Ας πάρω τα πράγματα με μια σειρά. <BR/><BR/>Σωστά χωρίζεις την κατάσταση σε δύο επίπεδα: τον γενικό ορίζοντα της αυτονομίας ο οποίος, οντολογικά και ανθρωπολογικά, πιστεύει στην αυτοθέσμιση της κοινωνίας (η οποία φυσικά λαμβάνει χώρα ακόμη και υπό τα καθεστώτα ετερονομίας) και ως εκ τούτου διακηρύσσει την υπευθυνότητα των ανθρώπων, και έναν στενότερο ορίζοντα ο οποίος έχει να κάνει με το «ποσοστό» ανοικτότητας κάθε συγκεκριμένης κοινωνίας. Είναι ενδεικτικό, και μπορεί να προκαλέσει σύγχυση, ότι ο Καστοριάδης, στην κριτική του στους φιλελεύθερους τύπου Πόππερ, Χάγιεκ κλπ πάντοτε έλεγε «μα πως μπορείτε να μιλάτε για ελευθερία επιλογής, όταν τα άτομα είναι μεγαλωμένα μέσα σε μια κοινωνία η οποία τους βομβαρδίζει κάθε μέρα, απ’ το πρωί μέχρι το βράδυ με τις αξίες τις κατανάλωσης και του καπιταλιστικού φαντασιακού γενικά;» (πολύ ενδεικτική είναι μια σχετική υποσημείωση στο «Μαρξισμός και επαναστατική θεωρία», όπου συζητά τη φράση της Ρόζας Λούξεμπουργκ «αν οι άνθρωποι ήξεραν, το καπιταλιστικό σύστημα δε θα κράταγε ούτε λεπτό παραπάνω»). Αυτή του η κριτική φυσικά οριοθετείται από την άποψη που προσπαθεί να χτυπήσει: την άποψη ότι το άτομο δεν είναι κοινωνική κατασκευή, αλλά υπάρχει, συγκροτημένο προκοινωνικώς. Βάσει αυτής της διάκρισης νομίζω ότι μπορούμε να διευθετήσουμε το ζήτημα, λέγοντας όσα είπε ο Θανάσης προηγουμένως, διευκρινίζοντας φυσικά το πώς τα εννοούμε (ακολουθώντας την επισήμανσή μου). <BR/><BR/>Το πρόβλημα, όπως το διατυπώνεις εσύ, ξεκινά, παίρνοντας ως δεδομένο το ότι οι άνθρωποι έχουν πιθανώς αφεθεί, στην περίπτωση για την οποία συζητάμε, να χειραγωγούνται και λες: σωστά, οι άνθρωποι χειραγωγούνται, επειδή «επιλέγουν» να χειραγωγούνται, από τη στιγμή όμως που έχουν επιλέξει αυτόν τον εγκλεισμό, μπορούμε να τους αντιμετωπίζουμε ως απόλυτα υπεύθυνους; Νομίζω ότι εδώ βρίσκεται το σημαντικό. Εγώ θα έλεγα ότι ναι μεν, όταν ο άνθρωπος είναι ον ετερόνομο, έχει απολέσει την υπευθυνότητά του και είναι εύκολα καθοδηγούμενος από δημαγωγούς και απατεώνες, αλλά αυτό δεν αλλάζει και πολλά σε ό,τι αφορά στο πρακτικό σκέλος του ζητήματος: από τη στιγμή που μια ετερόνομη κοινωνία θέλει να ψηφίσει τον Καρατζαφέρη ή ένα νεοναζιστικό κόμμα, τι νόημα έχει, πχ, να τους απαγορέψεις να μιλάνε; Θα αποτρέψει μήπως τους ανθρώπους απ’ το να στραφούν προς τα εκεί; Σίγουρα πολλοί μικροαστοί ίσως να μαζευτούν αν δουν ότι, πχ, τα κανάλια και οι Χατζηνικολάου, τους οποίους θεωρούν σοβαρούς, δεν πολυυπολογίσουν τον Καρατζαφέρη ή παρουσιάσουν τον Πλεύρη ως απατεώνα. Νομίζω όμως ότι αυτό δεν έχει και τόση σημασία τελικά –ή πως, εν πάση περιπτώσει, συγκαλύπτει το πραγματικό πρόβλημα. <BR/><BR/>Γενικώς, πριν ακούσω την άποψή σου, κάνω την εξής παρατήρηση: ό,τι και να απαντήσουμε σ’ αυτό το ερώτημα, νομίζω ότι πρέπει να θεωρούμε αυτονόητο ότι στις δυτικές κοινωνίες, ακόμη και υπό την παρούσα μορφή τους, δικαιολογούμαστε απόλυτα να απαιτούμε «πλήρη» υπευθυνότητα απ’ τους ανθρώπους, καθώς στο πνευματικό μας περιβάλλον –το δυτικό- τα ερωτήματα μπορούν να αναδυθούν ελεύθερα, δεν υπάρχει ούτε θεοκρατία, ούτε τσιμεντένια ετερονομία.<BR/><BR/>Να πω επίσης, τέλος, ότι είναι αυτονόητο πως το terminal είναι ένα εκατομμύριο φορές πιο ανοικτό απ’ τους μικροαστούς και όσους αδιαφορούν για την πολιτική. Αυτό δε χρειάζεται καν να το αναφέρουμε. Η κριτική που τους κάνουμε στηρίζεται ακριβώς στο ότι, ενώ στρέφονται προς τον Καστοριάδη, αφήνονται να παρασυρθούν από αδιαύγαστες μεθόδους και ιδέες οι οποίες τελικά τους τραβάνε προς την ετερονομία και τη συντήρηση. Θέλω να πω –επειδή η επιθετικότητα της κριτική μας ίσως μπερδεύει κάπως τα πράγματα- ότι δεν θα καθόμασταν να κάνουμε κριτική σ’ έναν μαρξιστή ή έναν ορθόδοξο αναρχικό, δε θα χε νόημα αφού δεν έχουμε τίποτε κοινό θεωρητικώς.<BR/><BR/>Νίκος (ΑήΒ)imaginaire radicalhttps://www.blogger.com/profile/07641361026165088758noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-72609763485044944702007-10-01T10:34:00.000+03:002007-10-01T10:34:00.000+03:00Κατ' αρχήν, ευχαριστούμε για το σχόλιο. Θα ξεκινήσ...Κατ' αρχήν, ευχαριστούμε για το σχόλιο. Θα ξεκινήσω από το υστερόγραφο. Η κριτική του Καστοριάδη στο συγκεκριμένο αφορά την προσπάθεια αποσύνδεσης του ατομικού από το συλλογικό. Δηλαδή: δεν αρκεί να αλλάξουμε τους εαυτούς μας για ν' αλλάξει η κοινωνία και δεν αρκεί ν' αλλάξουμε την κοινωνία για ν' αλλάξουν οι εαυτοί μας. Μέγα λάθος του ατομικισμού απ' τη μιά και μέγα λάθος του κολλεκτιβισμού απ' την άλλη. Δεν υπάρχει άτομο ξέχωρο απ' την κοινωνία, δεν υπάρχει κοινωνία ξέχωρη από τα άτομα. Δυστυχώς η επιρροή του μαρξισμού στην επαναστατική θεωρία απέκρυψε το ατομικό ζήτημα. Όλα θα λυθούν ως διά μαγείας στην αταξική κοινωνία (δυστυχώς δε μπορώ να επεκταθώ επ' αυτού). Απάντηση στο μαρξισμό: τα ετερόνομα κινήματα της δεκαετίας του '60: ας πάμε σ'ένα κοινόβιο όπου θα αλλάξουμε τους εαυτούς μας. Η δουλειά του Καστοριάδη (ιδίως η ψυχαναλυτική) από τη Φαντασιακή Θέσμιση και μετά έχει καταδείξει την αλληλεξάρτηση του ατομικού με το κοινωνικό.<BR/><BR/>Έρχομαι στο κυρίως θέμα τώρα. Δεν είμαι βέβαιος αν κατάλαβα τι θέλεις να πεις. Υποθέτω ότι εννοείς: αφού η αυτονομία είναι δική μας δουλειά και η ετερονομία είναι. Άρα, αφού οι κοινωνίες έχουν επιλέξει την ετερονομία, θα πει ότι τη θέλουν. Επίσης, οι θεσμοί της κοινωνίας αυτής είναι δημιουργήματα της κοινωνίας αυτής. Που θα πει ότι αυτή την παιδεία θέλουμε και αυτή την παιδεία έχουμε. Περί αυτού εγώ δεν έχω αμφιβολία. Για όποιον έχει, τον παραπέμπω στο αποτέλεσμα των εκλογών. Δεν υπάρχει κανένας θεσμός που να επιβάλλεται, παρά μόνο σε δεύτερο επίπεδο. Αν οι άνθρωποι αφήνονται να χειραγωγούνται είναι γιατί δεν ενδιαφέρονται να μη χειραγωγούνται. Όποιος θέλει να μη χειραγωγείται να διαβάζει τα ιντιμίντια ή τα άρθρα του Φωτόπουλου και του Τσόμσκυ στις μεγαλύτερες εφημερίδες. Οπότε το πρόβλημα είναι μάλλον αλλού. Το πρόβλημα, το πρόβλημα το βαθύτερο ενός πιθανού επαναστατικού κινήματος, είναι να κάνει τους ανθρώπους να επιθυμήσουν να ζήσουν σε μιά διαφορετική κοινωνία από τη σημερινή. Και το πρόβλημα αυτό δε λύνεται με τους εύκολους τρόπους της επίκλησης της ουσίας του προλεταριάτου ή της βέβαιης κατάληξης της ιστορίας. Το πρόβλημα δε λύνεται καθόλου με τα μέσα της παραδοσιακής επαναστατικής σκέψης. Για μας, δεν υπάρχει καμιά διάθεση απολογητική του συστήματος, ούτε καμιά προοπτική παθητικότητας. Γιατί η κοινωνία αυτή είναι μιά κοινωνία ετερόνομη και την κοινωνία αυτή επιθυμούμε και αγωνιζόμαστε να την αλλάξουμε σε βάθος. Το ότι η υπόλοιπη κοινωνία δεν το επιθυμεί δε σημαίνει κάτι για μας, αλλά για την κοινωνία την ίδια. Η κοινωνία αυτή είναι μέρος του προβλήματος, μέρος του προβλήματος του δικού της απέναντι στο εαυτό της. Γιατί υπάρχει σαφές πρόβλημα στην κοινωνία αυτή. Υπάρχει πρόβλημα στις σχέσεις των ανθρώπων, γενικευμένη νεύρωση, καταστροφή του περιβάλλοντος κλπ. Οριακά η κοινωνία, μέσα στη ετερονομία της, αναγνωρίζει το πρόβλημα, αλλά μας λέει ρητά μέσα από τις πράξεις της ότι το πρόβλημα αυτό δε θέλει να το λύσει. Η άρνηση αυτή είναι ένας τοίχος που συναντάει η επαναστατική προοπτική η δική μας. Και σκέφτομαι ότι ο τοίχος αυτός δεν είναι δυνατο από μας να γκρεμιστεί -αλλά μόνο από την κοινωνία την ίδια. Δεν ξέρω καν τι μπορούμε να κάνουμε εμείς απέναντι στην αδιαπερατότητά του. Μπορούμε ίσως να τον σκεφτούμε, να τον πλαγιοκοπήσουμε, να του ανοίξουμε ρωγμές αν μπορούμε. Επίσης ο τοίχος αυτός έχει όνομα, λέγεται γενικευμένη αδιαφορία και ιδιώτευση. Και μένει, εν τέλει, να δούμε τι άλλο μπορούμε να κάνουμε με τον τοίχο αυτό. Ελπίζω να σε κάλυψα κατά ένα ελάχιστο μέρος.<BR/><BR/><BR/>Θ.ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ή ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑhttps://www.blogger.com/profile/15690215720147642047noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-84584336003808029252007-10-01T05:46:00.000+03:002007-10-01T05:46:00.000+03:00Αν και διαβάζω τις ανακοινώσεις σας τακτικά, είναι...Αν και διαβάζω τις ανακοινώσεις σας τακτικά, είναι η πρώτη φορά που επικοινωνώ μαζί σας. Διαβάζω και προσπαθώ να καταλάβω τον Καστοριάδη εδώ κι ένα χρόνο και το τελευταίο σας post μου επανέφερε στη μνήμη μια σημαντική απορία μου σχετικά με την σκέψη του.<BR/><BR/>Αντιλαμβάνομαι οτι είναι θεμελιακή του θέση οτι η ευθύνη θέσμισης της κοινωνίας μας είναι αποκλειστικά δική μας. Ξεκινώντας απο αυτή τη λογική προφανώς δεν μπορούμε να μιλάμε για συνομοσίες, θύματα, κλπ. Επιπλέον αυτή η θέση στηρίζει τη θέση που εκφράζεται στο post, οτι δηλαδή οποιαδήποτε προσπάθεια λογοκρισίας είναι ένα είδος χηραγώγησης, πατερναλισμού και μισανθρωπισμού που δεν συνάδει με το πρόταγμα της αυτονομίας.<BR/><BR/>Από την άλλη μεριά αναμφίβολα μέσα σε κάθε κοινωνία υπάρχει διαφορετικό επίπεδο αυτοσυνειδησίας μεταξύ πολιτών (π.χ., υποθέτω ότι τα μέλη αυτής της ομάδας έχουν ξεκινήσει την ατέλειωτη προσπάθεια διάρηξης των διαφόρων τύπων εγκλεισμού σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό απο κάποιον που ασχολείται μόνο με την εργασία του, την προσωπική του ζωή, την κατανάλωση, την ιδιώτευση). Σε γενικές γραμμές το ίδιο μπορεί να ειπωθεί συγκρίνοντας κοινωνίες (π.χ., υποθέτω ότι η ιρανική κοινωνία έχει διαφορετικό επίπεδο αυτοσυνειδησίας από την γαλλική). <BR/><BR/>Το ερώτημά μου είναι κατα πόσον η βασική θέση του Καστοριάδη (η αυτονομία είναι δική μας ευθύνη) όταν ειδωθεί μέσα απο το γεγονός που ανέφερα παραπάνω (διαφορετικό επίπεδο αυτοσυνειδησίας πολιτών μέσα σε κάθε κοινωνία/μεταξύ κοινωνιών) μπορεί να μας οδηγήσει σε μία παθητική στάση που ουσιαστικά να είναι απολογητική του «συστήματος». Απο τη μια μερία οι θεσμοί της κοινωνίας μας είναι τέτοιοι που να ελαχιστοποιούν την όποια δυνατότητα αυτοστοχαστικής δυνατότητας (π.χ., μέσω του εκπαιδευτικού συστήματος, των ΜΜΕ, και συνολικά της παιδίας/κοινωνικοποίησης) και συλλογικής δράσης συγκεντρώνοντας ολοένα και περισσότερο την εξουσία και απο την άλλη ο Καστοριάδης λέει οτι όλη η ευθήνη για την ρήξη είναι δική μας.<BR/><BR/>Δεν είμαι σίγουρος οτι έθεσα το ερωτημά μου με τον πιο σαφή τροπο, αλλά πιστεύω ότι κι αυτό είναι αποτέλεσμα της απορίας μου...ελπίζω στη βοήθειά σας να καταλάβω καλύτερα αυτή τη σημαντική θέση του Καστοριάδη.<BR/><BR/><BR/><BR/>ΥΓ.<BR/>Το σχόλιο (4) του φίλου no_one "μην περιμενεις απο τους υπολοιπους να αλλαξουνε, αλλαξε εσυ πρωτα" νομίζω οτι έχει σχολιαστεί πολύ αρνητικά απο τον Καστοριάδη (στο Philosophy, Autonomy, Politics). Απο τη μια εκφράζει μια τάση των φιλοσόφων να ιεροποιήσουν την πραγματικότητα (νομίζω ότι ο Καρτέσιος είπε «είναι πιο εύκολο να αλλαξεις τον εαυτό σου παρά τον κόσμο») πράγμα που τους καθιστά απολογητές του status quo, και απο την άλλη έχει γίνει το σύνηθες επιχείρημα κάποιων μυστικιστών (Βουδιστών, κλπ) αναρχικών που βλέπουν την αλλαγή των κοινωνικών θεσμών ως μία προσωπική υπόθεση του καθενός, αγνοώντας την έννοια της συλλογικής αυτονομίας.Anonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-89113731095146449692007-09-26T17:21:00.000+03:002007-09-26T17:21:00.000+03:00Καταρχάς καλο κουραγιο οσον αφορα την υποσχεση σου...Καταρχάς καλο κουραγιο οσον αφορα την υποσχεση σου να διαβαζεις τα κειμενα μας( ευτηχως εχουν αποσυρθει και οι παπυροι οι οποιοι θα πιαναν πολυ χωρο. Ασε δε που δεν εχουμε και πολλα δεντρα για να τα σπαταλαμε).<BR/>Γενικα συμφωνω μ αυτα που αναφερεις.Θα σταθω ομως στην απαθεια ποθ οπως λες "Η απαθεια ειναι για εμενα μια ενδειξη οτι η πλειοψηφια της κοινωνιας ξερει (εστω και εν <BR/>μερει) τι της γινεται και απλα αρνειται να παιξει σε ενα παιχνιδι που αναγκαστικα πρεπει να φοραει την φανελα καποιας ιδεολογιας,κομματος,ομαδος κτλπ."<BR/>Σε αντιθεση με σενα θεωρω οτι εξ αιτιας αυτης της απαθειας το ατομα μπαινουν σε αυτες τις Lifestyle ομαδες και μαλιστα τισ αγγιζουν κι αυτες με τελειως επιφανιακο τροπο. Παλια ηταν τροπος ζωης. Τωρα εχουν μετατραπει σε τροπο μαλακινσης (βλ. σκειταδες σταρχιδιστες, μεταλλαδες, χουλιγκαν αναρχικους, σκυλλαδες ωχαδερφιστες,εγκλεισμενους κομπιουτεραδες κ.α.)<BR/><BR/>Οδυσσεας ΑήΒAnonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-85486654440718711082007-09-25T16:58:00.000+03:002007-09-25T16:58:00.000+03:00Στη συνέχεια θα σε βάλουμε και σε άλλες δοκιμασίες...Στη συνέχεια θα σε βάλουμε και σε άλλες δοκιμασίες, για να δοκιμάσουμε την πίστη σου. Αρχικά θα αναγκαστείς να διαβάσεις τη Φαντασιακή και στο τέλος να αυτομαστιγώνεσαι και να καταπίνεις κατσαβίδια.Anonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-53919364843636404992007-09-25T14:23:00.000+03:002007-09-25T14:23:00.000+03:00Έχει πλάκα η κατάσταση: τώρα που μας είπες ότι το ...Έχει πλάκα η κατάσταση: τώρα που μας είπες ότι το χεις βάλει στόχο να διαβάζεις τα κείμενά μας, εμείς θα γράφουμε όλο και μεγαλύτερα και δυσανάγνωστα κείμενα, για να σε δοκιμάσουμε. =)<BR/><BR/>Να σ' ενημερώσω μόνο ότι μπορεί να αποκτήσουμε και site προσεχώς, οπότε τα κείμενα θα είναι πιο ευανάγνωστα. Τονίζω βέβαια το "μπορεί". Επειδή είμαστε άσχετοι από τεχνολογία, περιμένουμε από έν φίλο μήπως μας βοηθήσει. Θα δούμε.<BR/><BR/>Πράγματι, όπως είπε κι ο αδερφός εν όπλοις Θ. προηγουμένως είναι πολύ ωραία αυτά που μας γράφεις. Για να μην πω κι εγώ τα ίδια όμως, θα σταθώ σε κάτι άλλο. Σ' αυτό που είπες στην αρχή περί της είκόνας που είχες για τον Καστοριάδη. Δυστυχώς αυτή είναι η πραγματικότητα σε ό,τι αφορά στην γενική εικόνα περί Καστοριάδη. Εξαιτίας και του εθνικισμού που υπάρχει εδώ στην Ελλάδα τον θεωρούν έναν "απ' τους Έλληνες που μας κάνει περίφανους στο εξωτερικό" κλπ (πιθανώς μαζί με τον Αλιάγα). και το ωραίο είναι ότι αυτή την εικόνα την προωθούν και πολλοί απ' το στενό του (οικογενειακό) περιβάλλον. Απλώς η ριζοσπαστικότητά του έχει, για να χρησιμοποιήσω μια αγ-ωραία έκφραση, αρχίδια και δεν είναι γι' αυτούς τους μέτριους. Να σκεφτείς ότι οι δύο απ' τους καθηγητές που έβγαλαν αυτή την ανακοίνωση υπέρ του Βενιζέλου, ο Τσουκαλάς και ο Γραμματικάκης, πλασάρονται ως καστοριαδικοί. Το ίδιο κι η Φ. Παπαδοπούλου που γράφει την Ελευθεροτυπία: είναι και με τον Καστοριάδη και με τον Σημίτη.Το ωραίο είναι ότι το βασικό, τελικά, επειχέιρημα του Καστοριάδη κατά της ""αντιπροσωπευτικής" "δημοκρατίας"" (=φιλελεύθερης ολιγαρχίας) ήταν ότι είναι γελοίο να αφήνεις κάοποιον να σε αντιπροσωπεύει. Άντε τώρα να καταλάβει αυτή τη γελοιότητα ένας θαυμαστής (sick) του Σημίτη. Που πάμε;; Να ξεκαθαρίσω φυσικά πως , όταν λέω ότι ο Καστοριάδης δεν είναι για μέτριους, δεν το λέω ελιτιστικά, αλλά βάσει της ανάλυσης περί του επιλέξιμου χαρακτήρα της βλακείας που κάνει παραπάνω ο Θ, αλλά κι εσύ στο πρώτο ποστ.<BR/><BR/>Νίκος, ΑήΒimaginaire radicalhttps://www.blogger.com/profile/07641361026165088758noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-43168467037585764362007-09-25T07:46:00.000+03:002007-09-25T07:46:00.000+03:00Στη γενική απαισιοδοξία που μας κατατρέχει, είναι,...Στη γενική απαισιοδοξία που μας κατατρέχει, είναι, ξέρεις, μεγάλη ανακούφιση να μας διαβάζει κάποιος. Σε ένδειξη αγνωμοσύνης προς τον άγνωστο αναγνώστη (κατά το άγνωστο στρατιώτη) τον βομβαρδίζουμε με σεντόνια όπως το παραπάνω κείμενο.<BR/>Η αισιόδοξη ερμηνεία της απάθειας που κάνεις, μπορεί πράγματι να αφορά ένα κομμάτι της κοινωνίας. Τέτοια αισιόδοξη ερμηνεία της απάθειας ως αποδοκιμασίας του συστήματος έκανε και ο Καστοριάδης από το '48 ως το '60κάτι. Επίσης αυτή είναι μία διαφωνία μας με το φίλο Νίκο Ηλιόπουλο, που υποστηρίζει κάτι τέτοιο και στο βιβλίο του (Νέοι δρόμοι για τηδημοκρατική πολιτική σκέψη - Θεμέλιο). Αν δεν θέλουν τις ιδεολογίες και τα κόμματα ιδού η Ρόδος (στο πήδημα αποφεύγω να αναφερθώ γιατί εγκυμονούνται παρεξηγήσεις από τις σεξουαλικές αναφορές)<BR/>Στο 2 συμφωνούμε απόλυτα.<BR/>Και στο 3. Ξέρεις, θεωρούμε ότι η βλακεία ή η ετερονομία για να το θέσουμε γενικότερα, είναι μία ψυχική και υπαρξιακή επιλογή των ανθρώπων. Έκτος από τις περιπτώσεις της νοητικής υστέρησης, η βλακεία αποτελεί πράγματι επιλογή. Και γι' αυτή την επιλογή είναι οι άνθρωποι υπεύθυνοι. Επί χρόνια τώρα προσπαθώ στο ειδικό εργαστήριο στο οποίο έχω μετατρέψει το σπίτι μου να βρω το εμβόλιο, αλλά τζίφος.<BR/><BR/>Θ.ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ή ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑhttps://www.blogger.com/profile/15690215720147642047noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8341589355747495597.post-83044742549530110872007-09-25T04:11:00.000+03:002007-09-25T04:11:00.000+03:00Οταν πριν κανα μηνα σας ανακαλυψα υποσχεθηκα στον ...Οταν πριν κανα μηνα σας ανακαλυψα υποσχεθηκα στον εαυτο μου οχι να παρακολουθω αλλα να διαβαζω -με την <BR/>εννοια του ορου- (<I>οσο κουραστικο και εαν γινεται στιγμες στιγμες,λογω της απουσιας τιτλοποιησης αποσπασματων κανοντας την αναδρομη σε καποια λεγομενα -και ενα επι σημειω διαλογο- δυσκολη/ο</I>) τα κειμενα σας,καθε οποτε μπορω :P.<BR/>Oχι τοσο για την συμπλευση στα γραφομενα (αυτη δεν μπορει να ειναι παντοτε ολικη) αλλα κυριως για την ορθη αναπτυξη λογου εξω απο ιδεολογικες ταφρους που εχετε (<I>σπανιο αυτο</I>) και του "οχι <BR/>μονο μαυρο-ασπρο,υπαρχουν και γκριζα και κοκκινακια και πρασινακια και κατι μπλεδακια <BR/>μουρλια" (LOL <I>δεν μπορουσα να το εκφρασω πιο ανετα αυτην την στιγμη</I>) τροπου σκεψης ο <BR/>οποιος τεινει να ειναι το τελευταιο καταφυγιο των ανθρωπων. <BR/>(και που δεν ηξερα φυσικα οτι ηταν υπερμαχος ο Κορνηλιος Καστοριαδης- <I>στα ματια μου ηταν απλως ενας φαλακρος τυπος "επιφανης ελληνας του εξωτερικου (sic)" που ζουσε στο παρισι χαιδευοντας τις γατες του αναπολωντας ουτοπιες</I>- χυδαιος χαρακτηρισμος ναι,αλλα τον <BR/>αναφερω για να καταλαβετε ποια εικονα εξοστρακισατε απο το μυαλο μου,και χαιρομαι πραγματικα για αυτο το γεγονος)<BR/><BR/>1)η απαθεια στην οποια αναφερεστε ειναι φυσικο επομενο θα ελεγα.Μετα απο εναν αιωνα τοσων αλλαγων και της προσφορας και ποικιλιας (παλαιων ειναι αληθεια) ιδεολογιων ,δυο ειναι οι αμεσες λυσεις. Ενταξη σε καποια απο αυτες ή "δεν πα στο διαολο.." <BR/>Η απαθεια ειναι για εμενα μια ενδειξη οτι η πλειοψηφια της κοινωνιας ξερει (εστω και εν <BR/>μερει) τι της γινεται και απλα αρνειται να παιξει σε ενα παιχνιδι που αναγκαστικα πρεπει να φοραει την φανελα καποιας ιδεολογιας,κομματος,ομαδος κτλπ.<BR/><BR/>2)η αναγωγη του καθε πλευ.. σε αλλο επιπεδο με χαρακτηρισμους σαν και αυτους για νεους χιτλερ απλα προσθετει στην γοητεια τους και προσελκυει (δυστυχως) ενα κοινο.<BR/>Αντι για αφορισμους και βια θα μπορουσε να λειτουργησει μια εννοια της μη δρασης περαν απο την αντικρουση των οποιων επιχειρηματων εχουν εκτεθει.<BR/>*Σαν τα ναρκωτικα ενα πραγμα,εαν δεν υπηρχε η γοητεια του παρανομου ή η αναγωγη τους σε χρηστικο προιον μεσω της συνδεσης τους με κοινωνικο-ιστορικες φιγουρες (<I>hendrix πχ αστειο παραδειγμα αλλα εχω ακουσει επιχειρημα του στυλ αμα δεν επαιρνε δεν θα γινοταν τοσο καλος LOL )που επηρεασαν για αλλους λογους το κοινωνικο στερεωμα (και οχι για την χρηση ναρκωτικων που εκαναν</I>) δεν θα ηταν τοσο ευρειας χρησης.<BR/>Ετσι και ο φασισμος και ο ναζισμος με την σημερινη (ολοκληρωτικη) πολεμικη που τους γινεται το μονο που προσφερει ειναι ενα καταφυγιο για αυτους που δεν θελουνε να <BR/>σκεφτονται.Και υπαρχουν μυριαδες.<BR/><BR/>3)Ειναι ωραιο να θεωρεις καθε ενηλικα ως σκεπτομενο ανθρωπο,ωστοσο η πραγματικοτητα δειχνει οτι ενω καθεις ειναι ικανος για κατι τετοιο,το ζωο μεσα μας επικρατει συχνοτερα και κινουμαστε βασει ενστικτου στο μεγαλυτερο μερος της ζωης μας.<BR/>Απλα υπαρχει μια περιοδος της ζωης οπου εμεις καθοριζουμε,αναπροσδιοριζουμε το ενστικτο μας (με την εννοια ενος σετ κανονων,προτυπων συμπεριφορας και αντιδρασης)<BR/>Χωρις σωστη παιδεια δεν προκειται να αλλαξει αυτο.Σκοπος της παιδειας θα επρεπε να ειναι οχι η παροχη γνωσεων (αυτο ειναι πια παρωχημενο σε μια εποχη με ευκολια σε αυτον τον τομεα) αλλα η μεταγγιση της διψας για μαθηση.<BR/><BR/>4)γελασα αφανταστα με τα περι φαλλοκρατισμου στον σουρεαλισμο..δεν ηξερα οτι αυτο το σπανιο ειδος της φολα φεμινιστριας που ολα της φταινε (μακιγιαζ,φουστες,σεξ,πορνο) επιβιωνει στις μερες μας..<BR/>Οπως γελαω με αυτους που βρισκουν πισω απο καθε πτυχη του φουτουρισμου τον φασισμο,πισω απο καθε αριστερη ιδεα τους εργατες κ.ο.κ. Αλλα νταξ,τα κανει ολα πιο ευκολα.Ειναι (και αυτο)ενα προκατ lifestyle.<BR/>καπου ειχα διαβασει "<B>μην περιμενεις απο τους υπολοιπους να αλλαξουνε ,αλλαξε εσυ πρωτα</B>"<BR/>καποιος να στειλει μια καρτα με αυτο στην συντροφισσα<BR/><BR/><BR/>***ελευθερια τελικα ειναι το δικαιωμα να επιλεγεις τα δεσμα σου..***<BR/><BR/>υγ. ευχαριστω για το κρυο νερο στην μουρη.Δεν ξερω εαν θα γινω φανατικος του καστοριαδη αλλα θα ψαξω παραπερα.. παντοτε προσπαθωντας να αποφυγω παγιδες σαν και αυτες που καταδειξατε.Anonymousnoreply@blogger.com